Conflito árabe-israelí
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
O conflito árabe-israelí comeza coa descolonización de Reino Unido e Francia da ribeira oriental do Meditarráneo. Existen un cúmulo de circunstanzas e causas que orixinaron o conflito.
- O sionismo como movemento nacionalista dos xudeus da diáspora que reclamaban a volta á Terra (Haaretz) dende finais do século XIX ata a Segunda Guerra Mundial, sobre todo na década dos anos 20.
- A desaparición do Imperio Otomano trala Primeira Guerra Mundial e consecuente aparición de novos focos de poder en Oriente Medio.
- O Holocausto da Segunda Guerra Mundial que provocará en última instancia o definitivo asentamento da diáspora xudía en Palestina.
- O desprazamento de millóns de árabes trala creación do moderno Estado de Israel que provocará tensións nos países de maioría árabe musulmá.
Índice |
[editar] Orixe
En 1947, a decisión do Reino Unido de descolonizar Palestina, deixa a administración desa terra en mans da ONU. Quen ten moitos problemas en conter ós cada vez máis numerosos conatos de violencia entre xudeus e musulmáns, e entre cada un destes contra a ONU. O 29 de novembro de 1947 a ONU aproba un plan de àrtición en dous zonas a repartir entre os grupos maioritarios: unha xudea e outra árabe. O resto de minorías (cristiáns armenios, ortodoxos, drusos, turcomanos,etc), acabarán por asentarse en gran proporción na zona xudía por ser esta a que resulte nun estado de dereito. O 14 de maio de 1948, David Ben Gurion proclama a independencia do Estado de Israel. Xordania, Exipto, Líbano, Siria e Iraq deciden atacar Israel (ver guerra árabe-israelí, tamén coñecida como Guerra da Independenza de Israel ou Al Nacba). Próducense os maiores desprazamentos de refuxiados na historia da zona en conflito: uns 700.000 xudeus son expulsados dos países árabes cara Israel, país este que aproveitará para conseguir certo poder demográfico, e un número similar de árabes son expulsados de Israel cara os países viciños, onde non serán acollidos, senón tratados en calidade de refuxiados permanentes. A guerra finaliza coa firma da tregua (Armisticio de Rodas). Só Exipto e Xordania remataron por firma-la paz e recoñece-lo Estado de Israel (en 1978 e 1994 respectivamente).
En xullo de 1956, Nasser nacionaliza a canle de Suez, e tropas anglofrancesas lanzan unha operación conxunta con Israel para "protexe-la poboación civil dos ataques dos extremistas". Exipto perde a península do Sinaí, pero a ONU e as dúas superpotencias (ver Guerra Fría), conseguen que se retiren as tropas europeas. Israel rematará por volta-la canle a mans exipcias.
O 27 de maio de 1964, fúndase baixo o auspìcio da Liga Árabe, a Organización para a Liberación de Palestina (OLP), constituíndo un fito na escalada terrorista entre grupos árabes por unha beira e do estado israelí pola outra.
[editar] A guerra dos seis días
O 8 de marzo de 1965, Nasser afirmara: "Non entraremos en Palestina coa terra coberta de area, entraremos coa terra coberta de sangue". Nos seguintes meses, o exército sirio leva a cabo unha campaña de acoso ós civís israelíes asentados nos altos do Golán (Siria). A combinación dunha retórica belicista, un comportamento ameazante, a persecución dos intereses xudeos nos países árabes, foi tomada por Israel como un causus belli, a que levaría a Israel a atacar os seus viciños de xeito sorpresivo antes de ser atacada.
O 5 de xuño de 1967, Israel ataca Exipto, Siria e Xordania, conquista os Altos do Golán (a día de hoxe en mans de Israel) a Siria, a península do Sinaí e Gaza a Exipto, e Cisxordania a Xordania. Exipto respostará expulsando os cascos azuis da ONU do Sinaí e Suez, e coa movilización de 100.000 soldados. Nasser afirma públicamente que a súa intención é destruir Israel. As forzas aéreas israelíes eliminan ás exipcias en ataques por sorpresa. Tras esta guerra queda clara a capacidade militar de Israel fronte os seus viciños.
[editar] A guerra do Yom Kippur
En outubro de 1973, Siria e Exipto lanzan un ataque coordinado para recupera-las posesións conquistadas por Israel seis anos antes. Os árabes aproveitan a iniciativa de batalla e logran recuperar parte dos Altos do Golán. Pero tras tres semanas de batalla, os israelíes conseguen destruir ó exército sirio e rodean as posicións exipcias no deserto do Sinaí. A ameaza soviética de tomar partido polos árabes fai que os EUA convenzan a israel de asinar un alto o fogo.
O 18 de setembro de 1978, Israel, Exipto e os EUA firman os Acordos de Camp David , polos que Israel devolve o Sinaí a Exipto e este recoñece o dereito a existir de Israel.
[editar] A guerra do Líbano
En 1982, as Forzas de Defensa de Israel (exército israelí), invaden o sur do Líbano para perseguir ós terroristas de Al Fatah, dirixidos por Yasser Arafat. A pesar do éxito das maiores operacións militares, esta invasión terá dúas consecuencias fundamentais:
- O recoñecemento en todo o mundo da figura de Yasser Arafat como líder árabe en auxe.
- A multiplicación de grupúsculos terroristas que declaran a guerra a Israel.
No transcurso deste enfrontamento, teñen lugar as masacres de Sabra e Shatila. No ano 2000, Israel retirouse definitivamente do sur libanés.
[editar] Primeira intifada
En 1987 grupos terroristas palestinos organízanse para expulsa-los colonos xudeus dos "territorios ocupados" da Franxa de Gaza e Cisxordania. Durante a Primeira Guerra do Golfo (1990-1991), Iraq lanza misís Scud contra cidades israelíes, dentro da estratexia e das boas relacións entre Saddam Hussein e a OLP de Yasser Arafat (daquela exiliado en Túnez). Pero como aquela guerra foi de agresión a outro país árabe (Kuwait), moitos países árabes aliados dos EUA retiran a súa confianza no rais da OLP, e a intifada rematará cos Acordos de Oslo en 1993.
[editar] Segunda intifada
Trátase dun levantamento producido o 28 de setembro de 2000. Provocada pola presenza de Ariel Sharon na explanada das mesquitas, foi tomada coma excusa para que grupos en disputa no seo da Autoridade Palestina tomaran posicións de poder. A resposta israelí á escalada de violenza foi duramente criticada en todo o mundo. Esta intifada todavía segue activa, pese á morte de Yasser Arafat en 2005 e á victoria do continuista Mahmoud Abbas nas eleccións palestinas.
[editar] Estatísticas militares
| País/Area | Forzas Armadas | ||
| Activas | Reservas | Total | |
| Iraq (pre2003) | 429.000 | 650.000 | 1.079.000 |
| Irán | 545.600 | 350.000 | 895.600 |
| Siria | 316.000 | 396.000 | 712.000 |
| Exipto | 450.000 | 254.000 | 704.000 |
| Arabia Saudita | 105.000 | 57.000 (Garda Nacional) |
162.000 |
| Xordania | 104.000 | 35.000 | 139.000 |
| Líbano | 67.900 | 0 | 67.900 |
| Palestina | 40.000 (Policía) |
0 | 40.000 |
| Total | 2.057.500 | 1.742.000 | 3.799.500 |
| Israel | 173,000 | 425,000 | 598,000 |
Estas estatísticas deben ser analizadas tendo en conta que Israel posúe unha tecnoloxía militar incomparablemente superior ós seus viciños árabes, e o apoio histórico dos EEUU. Asemade, no campo árabe, tan só Xordania e Exipto recoñecen a Israel. No inverno de 2005, e como consecuencia do asasinato dun lider libanés, mobilizacións sociais, a guerra de Iraq, a presón estadounidense, etc., comezou a evacuación de 30.000 soldados sirios desplegados no Líbano.
A táboa non contabiliza o poder militar dos diversos grupos terroristas que xa teñen capacidade de lanzar ataques con cohetes Qassam iraníes.
[editar] Ligazóns externas
- Sistema de Información das Nacións Unidas sobre a cuestión Palestina - UNISPAL
- Poboación xudía en 1948 e agora, comparativa
| Participantes | Persoeiros | Conflitos | Diplomacia / Propostas de paz |
|
Primarios: Organizacións: Antigos participantes:
Outros: Organizacións: Antigas organizacións:
|
|
1920 Revoltas de Palestina |
Declaración de Balfour de 1917 |
