فهرست ایرانیان پیش از اسلام
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
فهرستی از نام اشخاص حقیقی ایرانی که در پیش از حمله عرب‌ها به ایران یا در خلال این حملات و سال‌های آغازین اسلام در ایران می‌زیستند. این فهرست دربرگیرنده نام اشخاص افسانه‌ای و اسطوره‌ای نمی‌شود:
فهرست مندرجات |
[ویرایش] شاهان
[ویرایش] مادها
[ویرایش] هخامنشیان
- کوروش بزرگ
- کمبوجیه
- داریوش بزرگ
- خشایارشا (خشیارشا)
- اردشیر یکم (اردشیر درازدست)
- داریوش دوم
- اردشیر دوم
- اردشیر سوم
- ارسس
- داریوش سوم
== اشکانیان ==ارشک- تیرداداول-اردوان اول-فری یاپیت-فرهاداول-مهرداداول-فرهاد دوم-اردوان دوم-مهردادکبیر-ساناتروک-فرهادسوم-مهردادسوم-ارداول-فرهادچهارم-فرهاد پنجم-ارددوم-وانا-اردوان سوم-اردوان چهارم-گودرز-وانان دوم-بلاش اول-خسرو-بلاش دوم-بلاش سوم-بلاش چهارم-بلاش پنجم-اردوان پنجم
[ویرایش] ساسانیان
(تاريخ بر پایه سالنمای میلادی)
- ۲۴۳- پیرامون ۲۲۴: اردشیر ۱ (اردشیر بابکان)
- ۲۷۲- پ. ۳/۲۴۲: شاپور ۱
- ۲۷۳-۲۷۲: هرمز ۱
- ۲۷۶-۲۷۳: بهرام ۱
- ۲۹۳-۲۷۶: بهرام ۲
- ۲۹۳: بهرام ۳
- ۳۰۲-۲۹۳: نرسی
- ۳۰۹-۳۰۲: هرمز ۲
- ۳۷۹-۳۰۹: شاپور ۲
- ۴۵۷-۴۳۹: یزدگرد ۲
- ۴۸۴-۴۵۸: پیروز
- ۴۸۸-۴۸۴: بلاش
- ۴۹۷-۴۸۸: قباد ۱
- ۴۹۹-۴۹۷: زاماسب
- ۵۳۱-۴۹۹: قباد ۱ (پادشاهی دوباره)
- ۵۷۹-۵۳۱: خسرو ۱ (خسرو انوشیروان)
- ۵۹۰-۵۷۹: هرمز ۴
- ۵۹۱-۵۹۰: بهرام ۶
- ۶۲۸-۵۹۱: خسرو ۲ (خسرو پرویز)
- ۶۲۸: قباد ۲
- ۶۳۰-۶۲۸: اردشیر ۳
- ۶۳۰: شهربراز
- ۶۳۱-۶۳۰: پوران
- ۶۳۲-۶۳۱: آزرمی‌دخت
- ۶۵۱-۶۳۲: یزدگرد ۳
[ویرایش] دیگران
- ابان جادویه (حکمران ری)
- ابوسهل نوبختی
- آتوسا
- آذرباد (اهل آذرمهر)
- آذرپاد مهراسپندان (موبدان‌موبد)
- آذرفربغ (در دربار خسرو انوشیروان)
- آذرفرنبغ فرخزادان
- آذرمی‌دخت
- آذرنرسه (پسر هرمز دوم)
- آرتاشس (پادشاه ارمنستان، پسر بهرام‌شاپور)
- اردشیر بابکان
- اردوان اشکانی
- اردوان پنجم (پادشاه اشکانی)
- اردویراز
- ارشک
- آریوبرزن
- آزاد همسر شهر
- آزادافروز (مرزبان ساسانی)
- آزادبه (مرزبان ساسانی)
- افشین
- انوش‌زاد پسر گشنسب‌بنده
- ایزدگشسب (وزیر انوشیروان)
- ایشتوویگو
- بابک پدر اردشیر (پدر اردشیر بابکان)
- بابک خرمدین
- بابویه (مأمور ساسانی در عربستان)
- باذان
- بخت‌آفرید (در دربار خسرو انوشیروان)
- براز پسر ماهویه (مرزبان مرو)
- بُرد (اهل تخارستان)
- بردزبه (نیای امام بخاری)
- برزمهر (وزیر انوشیروان)
- برزویه
- بسفرخ پسر ماخرشیذان (مرزبان ساسانی)
- بسک پسر ماهبود (از اسواران ساسانی)
- بهرام ۳
- بهرام پسر خورشید
- بهرام پسر یزدگرد
- بهرام چوبین
- بهرام‌شاپور (برادر بهرام چهارم ساسانی)
- بهزاد پسر مرزبان سیرافی
- بهمن پسر اسفندیار
- بهمن پسر کیقباد (روحانی ایرانی)
- بهمن جادویه (فرمانده ساسانی)
- بهمنیار پسر مرزبان
- بهنام پسر ترتوس
- پوران‌دخت
- پوس‌فرخ (نجیب‌زاده زمان ساسانی)
- پیروز پسر یزدگرد
- پیروز دیلمی (فرمانروای یمن)
- پیروزدخت (از نیاکان مزدک)
- تنسر (موبد)
- جارود (از ایرانیان سرشناس میان عرب‌ها)
- جاماسب
- جوانبوذان (پسر دادفروز مرزبان)
- جوانشیر فرزند خسروپرویز
- خاندان آندگان
- خاندان خوش‌نوشک
- خاندان سورن
- خاندان شیلی
- خاندان کارن
- خاندان وراز
- خُرَّخسرو (فرمانده ایرانی یمن)
- خردادبه
- خُرَّه‌خسرو مأمور ساسانی در عربستان)
- خسرو پرویز
- خسرو پسر بهرام (نوه یزدگرد سوم)
- خسرو پسر شهریار یزدگرد
- خورشید پسر یزدیار
- دادفروز گشنسبان (مرزبان ساسانی)
- دادوی (در یمن)
- داریوش بزرگ
- دیاکو
- دینَگ (زنی فرمانروا و مادر هرمز سوم)
- دین‌هرمزد (گجستک ابالیش)
- رستم (سپهسالار ساسانی)
- رمیوزان (سردار ساسانی)
- زادان‌فرخ (نجیب‌زاده زمان ساسانی)
- زادفرخ (در دربار خسرو پرویز)
- زرتشت فسایی (از نیاکان مزدک)
- زرتشت (پیامبر)
- زروانداد (پسر مهرنرسه و هیربدان‌هیربد)
- ساسان پسر روزبه (مرزبان ساسانی)
- سخت (مرزبان ساسانی در کنده و حضرموت)
- سنبویه اسواری
- سُنپاذ (موبد)
- سِنداد (مرزبان ساسانی در کِنده و حضرموت)
- سهوک (در یمن)
- سیاوخش پسر مهران (فرمانروای ری)
- سیبُخت (مرزبان ساسانی)
- شاپور پسر بابک (برادر اردشیر بابکان)
- شاپور یکم
- شاپوردخت (دختر شاپور یکم)
- شاپوردُختک (مادر بهرام سوم ساسانی)
- شاهان‌مرد (پسر فرخ‌ماهان ساسانی)
- شاهین بهمن‌زادگان (خوربران‌اسپهبد)
- شهر پسر باذان
- شهربراز
- شهربراز (سردار ساسانی)
- شهریار پسر شیرویه
- شیرویه (قباد دوم)
- فراهان ماه‌اسفندار (سردار طبری)
- فرخان (از بزرگان ری)
- فرخزادان مروزی
- فرخ‌ماهان (از بزرگان ساسانی)
- فرنسب (از خانواده هخامنشی، پدر کاساندانه)
- فنابرزین (مرزبان ساسانی عربستان)
- فیروز نهاوندی (کشنده عمر)
- فیروزان (شورشی)
- کاساندانه
- کاووس پسر قباد یکم (فرمانروای طبرستان)
- کَردار (پسر مهرنرسه و سرکرده جنگجویان)
- کردیر (روحانی بلندپایه)
- کمبوجیه
- کوروش بزرگ
- گرابرزین (فرمانده پادگان ساسانی)
- گُردوی (برادر بهرام چوبین)
- گُردویه (از زنان، فرمانده سپاه ساسانی)
- گرشاسب
- گشتاسب (پادشاه باخترستان)
- گشسب دیلمی
- گشنسب‌داد
- گوزهر (فرمانروای محلی شهر استخر)
- مازیار پسر قارن
- ماندانا
- مانی (پیامبر)
- ماه‌آذر (وزیر انوشیروان)
- ماهدادشاپور (دستور آذربایجان)
- ماه‌گشنسب (پسر مهرنرسه و رئیس دامداران)
- ماهویه مروی
- ماهیار (نجیب‌زاده زمان ساسانی)
- مردانشاه (نیمروزاسپهبد ایران)
- مرزبان پدر خرخسرو
- مرزبان سیرافی
- مرزویه (پدر مهیار دیلمی)
- مرکبود (در یمن)
- مروارید (دختر فیروز)
- مروزان (فرمانده یمن)
- مزدک (اصلاحگر اجتماعی)
- مِهرام‌گشنسب (از بزرگان و روحانیان پارسی)
- مهران پسر باذان
- مهران
- مهرنرسه
- مهرنرسه
- مهرهرمز (پسر مردانشاه، سپهبد ایران جنوبی)
- مهیار دیلمی
- نخوار
- نرسه پسر پیروز (نوه یزدگرد سوم)
- نوبخت
- هامُرز شوشتری (فرمانده پادگان ساسانی)
- هرمزان (سردار ایرانی)
- هووخشتره
- وهرز
- ویستَهم (سردار ساسانی)
- ویندویه (سردار ساسانی)
- یزدگرد سوم
- یزدگرد یکم
[ویرایش] منابع
- محمدی ملایری، محمد: تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، جلد یکم، انتشارات یزدان، تهران ۱۳۷۲خ.
- بویس، مری: زردشتیان، باورها و آداب دینی آنها، ترجمه عسکر بهرامی، انتشارات ققنوس، تهران ۱۳۸۱خ.
- دریایی، تورج: شاهنشاهی ساسانی، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، انتشارات ققنوس، تهران ۱۳۸۳خ.
