آرتور چارلز کلارک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
سِر آرتور چارلز کلارک (زادهٔ ۱۶ دسامبر ۱۹۱۷، سامرست انگلستان)، معروف به آرتور سی. کلارک، نویسنده، مخترع و دانشمند انگلیسی است. رمان علمی-تخیلی بسیار معروف ۲۰۰۱: اودیسه فضایی اثر اوست. فیلمی با همین نام بر مبنای این کتاب توسط استنلی کوبریک ساخته شد و جایزه اسکار را برای او و آرتور سی کلارک به ارمغان آورد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگینامه
وی در سامرست انگلستان به دنیا آمد. در طول جنگ جهانی مسئول رادار بود. در رشتهٔ فیزیک و ریاضیات از دانشگاه کینگز لندن فارغالتحصیل شد و مدال درجه یک فیزیک و ریاضیات را دریافت کرد. سپس به ریاست مجمع بین سیارات بریتانیا منصوب شد و به عضویت آکادمی اخترشناسان و مجمع اخترشناسان سلطنتی و بسیاری از سازمانهای علمی دیگر در آمد.
ایدهٔ ماهوارههای مخابراتی اولین بار توسط وی مطرح شد. وی علاوه بر کتابهایی داستانی علمی-تخیلی، تعدادی آثار علمی نیز دارد.
کلارک از سال ۱۹۵۶ در سریلانکا - که در آن زمان هنوز سیلان نامیده میشد - زندگی میکند و در حال حاضر هم شهروند سریلانکا و هم تبعهٔ انگلستان محسوب میشود. او همواره علاقهٔ زیادی به غواصی داشتهاست و در این جزیرهٔ استوایی میتوانست هر سال آن طور که دوست داشت در اعماق اقیانوس گردش کند. کلارک یک مدرسهٔ آموزش غواصی در سریلانکا تأسیس کرد که در زلزلهٔ ۲۰۰۴ میلادی در اقیانوس هند ویران شد، ولی دوباره بازسازی شد. سریلانکا همچنین الهامبخش کلارک در نوشتن کتاب چشمههای بهشت (یا فوارههای بهشت) بود که در آن ایدهٔ آسانسور فضایی را ارایه کرد به عقیدهٔ کلارک این آسانسور فضایی است که در آینده یادآور نام او خواهد بود و نه ماهوارههای مخابراتی.
در سال ۱۹۸۶ کلارک جایزهٔ آرتور سی کلارک را بنیان نهاد و هزینهٔ آن را (که در ابتدا ۱۰۰۰ پاوند بود) تقبل کرد. این جایزه به بهترین اثر علمی-تخیلی منتشر شده در بریتانیا در سال گذشته تعلق میگیرد. از سال ۲۰۰۱ مبلغ جایزه به اندازهٔ عدد سال در تقویم میلادی پاوند انگلستان (یعنی ۲۰۰۱ پاوند در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۵ پاوند در سال ۲۰۰۵) افزایش یافت.
در سال ۱۹۸۸ مشخص شد که به سندروم بازگشت فلج اطفال مبتلاست و از آن پس مجبور است بیشتر اوقات با صندلی چرخدار حرکت کند.
در سال ۲۰۰۰ به مقام شوالیه به کلارک اعطا شد، ولی شرایط جسمانی اجازهٔ سفر به لندن و دریافت نشان از ملکه را به او نداد. این نشان در مراسمی در کلمبو توسط قائممقام پادشاهی بریتانیا در سریلانکا به او تحویل شد. در سال ۲۰۰۵ نیز جایزهٔ لانکابیمانای که مهمترین جایزهٔ غیرنظامی سریلانکاست به دلیل کمکهای او به علوم و فناوری و وفاداریاش به کشور به او اعطا شد.
[ویرایش] عقاید
کلارک میگوید: ادبیات نقش آموزشی را ایفا میکند، و هیچیک از آثار ادبی به اندازه آثار علمی نمیتواند توده وسیع مردم را با دانش نوین بشری آشنا کند .
کلارک عقیده دارد فراتر از منظومه شمسی موجودات ذیشعوری وجود دارند. او موجوداتی را توصیف میکند که قادرند خود را به انرژی و آنگاه بار دیگر به ماده تبدیل کنند. او میگوید: این که کسانی از فضای خارج به ملاقات زمین آمده باشند اندیشهای کاملاً معقول است و در واقع اگر این رویداد طی چند میلیارد سالی که از عمر زمین میگذرد رخ نداده باشد جای شگفتی دارد.
[ویرایش] نوشتار
قالب داستانهای کلارک، بخصوص اودیسهها، قالبی اساطیری و نمادین است، دارای ابهام و ایهامی است که تنها میتواند از ذهنی پیشرس نسبت به وقایع آینده نشات گیرد. بیان نویسنده گاه به نظر میآید که برگرفته از عرفان شرقی است. ۲۰۰۱: ادیسه فضایی، ملهم از عرفان اساطیری، اساطیر یونان، عرفان بودیسم و هندو و حتی شاید اسلام است .او انسان را به ماوراء ماده میبرد. شیوهٔ کلارک منحصر به فرد است، کلارک علم را در قالب اسطوره بیان میکند، اسطوره را چنان لباس علم میپوشاند که دیگر اسطوره به نظر نمیرسد .علم و نظریههای علمی را چنان میشکافد که خواننده عامی به باغ باورها میرود و عالِم به گلزار اندیشهٔ ژرف .
در اودیسهها شما با تخیل باور نکردنی نویسنده در قالب «تکسنگ سیاه» که با آموزش خود به آدم-میمونها، نسل در حال انقراض آنها را هدایت کرده و به پیش میراند. در فیلم راز کیهان در یک صحنه بدیع و استثنایی، کوبریک انسان میموننمای اولیه در حال پرتاب استخوان شکارش را نمایش میدهد که پس از آن صحنه قطع و به داخل سفینه دیسکاوری میرود، ۴ میلیون سال بعد، و در انتها استحاله فرمانده بومن را با شگفت آورترین بیان ممکن به تصویر میکشد .
کلارک در نوشتن مقالات و کتابهای علمیتوانایی فوق العادهای دارد .او پس از جنگ جهانی دوم، طی مقالهای با محاسبه دقیق نشان داد که اگر سه ماهواره در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری زمین قرار گیرند ،میتوانند تمام سطح کره را تحت پوشش خود قرار داده و امر مخابرات از هر نقطه زمین به نقطه دیگر را به راحتی انجام دهد .این نظریه زمانی مطرح شد که موشکها حتی قادر نبودند به ارتفاعات پایین در مدار دست یا بند و اصولا پرتاب ماهواره یک رویا به شمار میرفت. اینک این مدار به افتخار او به نام مدار کلارک نام گذاری شدهاست .
[ویرایش] افتخارات دیگر
او به خاطر میعاد با راما سه جایزهٔ هوگو، نبولا و جان کمپبل را دریافت کرد. کلارک هفتمین نفری بود که جایزه استاد بزرگ را که انجمن نویسندگان علمیتخیلی آمریکا به پاس یک عمر فعالیت موفقیتآمیز در زمینه داستان نویسی علمی-تخیلی اعطا میکرد، در سال ۱۹۸۶ به دست آورد.