יידישקייט
פֿון װיקיפּעדיע
| אידישקייט | |
 |
|
| עיקרי האמונה | |
| גאט יציאת מצרים · עשרת הדיברות · שלושה עשר עיקרים מצוות · תורה אמונה · בחירה |
|
| אישים מרכזיים | |
| אבות ואמהות האומה · שופטי ישראל · דוד המלך · שלמה המלך נביאי ישראל · חז"ל · משיח |
|
| ספרי קודש | |
| תורה · תנ"ך · משנה · תלמוד מדרשי הלכה · מדרשי אגדה · סידור · משנה תורה · שולחן ערוך · שו"ת · ספר הזוהר · מפרשים |
|
| מצוות און מנהגים | |
| הלכה · תרי"ג מצוות · בית דין צדק · תפילה · לימוד תורה · צדקה · גמילות חסדים · שמע ישראל · יומים טובים · יום הכיפורים · שלושת הרגלים · תשעה באב · משפחה: ברית מילה · פדיון הבן · זבד הבת · בר מצווה · נישואין · טהרת המשפחה · מעמד האישה ביהדות · צניעות · שטאַרבן: לוויה · קבורה · שבעה · קדיש · חברה קדישא | |
| חיי הקהילה היהודית | |
| שטעלעס: רב · דיין · חזן · גבאי · מוהל · שוחט · קברן מוסדות: בית כנסת · בית מדרש · מקווה · תלמוד תורה · ישיבה · כולל תפילה בציבור: מניין · ארון הקודש · חזנות · שמונה עשרה · שחרית · מנחה · מעריב · מוסף · קריאת התורה · שמע ישראל · ברכה · קידוש |
|
| היסטאריע פון דאס יידישע פאלק | |
| תקופת האבות · יציאת מצרים · תקופת המקרא · תקופת בית ראשון · תקופת בית שני · תקופת הגלות · אנטישמיות · ציונות · השואה · היסטוריה של מדינת ישראל | |
| יהודים | |
| מיהו יהודי · גיור · די יידישע פאלק · באוווסטע מענטשן ·
|
ייִדישקײט איז אַ רעליגיע. דאס אין די אַלטסטע און קלענסטע רעליגיאָן צווישן די דריַי גרעסטע מאָנאָטיסטישע רעליגיעזער.
יידן זיַינען אַ פאָלק וואָס דערגרייכן אַן אייגענעם קולטור ווי יום טובים און אויך פערשידענע מנהגים.
כמעט העלפט יידן לעבן היינט אין מדינת ישׂראל, און די איבעריגע, לעבן איבער די גאָרער וועלט, ווען אַ גרויסער טייל פון זיי לעבן אין מדינת ישראל און אין די פֿאַראײניקטע שטאַטן פֿון אַמעריקע.
[בעאַרבעטן] ייִדן אין אײראָפּע
כּלל ישׂראל האָט זיך פלאצירט אין משך די פֿאַרגאַנגענע דורות אין דער מזרח און אין די צענטראַלע אָפּטײלונג. אײראָפּע איז אַ יבשה אױף מזרח זײט פֿונעם ערד קוגל, זי גרענעצט זיך מיט אַזיע, זי פֿאַרמאָגט פילע לענדער, פיל פֿון זײ זענען אומבאַקאַנטע נעמען פֿאַר ייִדן װעלכע האָבן גאַנץ װײניג געהאַט פֿאַרבינדונגען מיט זײ אין די היסטאָריע. ייִדן זענען געקומען צום אײראָפּעיִשן יבשה נאָך אין די צײַטן פֿונעם צװײטן ביהמ"ק, אין לױף פֿון די דורות האָבן ייִדן געװאַנדערט פֿון אײן לאַנד צום צװײטן אין אײראָפּע.
 |
| שבת | תורה | תפילה |
|---|
הייליגע טעג
| ימים טובים | פאַסטן ציַיטן | געדיינקט טעג |
|---|---|---|
|
ביכער און ספרים
- תנ"ך: ספר תורה - נביאים כתובים - טעמי המקרא - מקראות גדולות
- פירושים אויף תנ"ך: צאינה וראינה - אונקלוס - ראב"ע - רמב"ן - רש"י
- חיצונישע פירושים: משלי בן סירא - ספר היובלים
- משנה: ברייתא - תוספתא
- גמרא: תלמוד בבלי - תלמוד ירושלמי
- פירושי התלמוד: רא"ש - מנחם המאירי - תוספות - רש"י
- ספרי הלכה: שולחן ערוך - שולחן ערוך הרב - רמ"א - משנה תורה - ארבעה טורים - משנה ברורה
- ספרי מחשבה: הכוזרי - הרב קוק - ישעיהו לייבוביץ - מהר"ל - מורה נבוכים - סעדיה גאון
- ספרי מוסר: קב הישר - מסילת ישרים - חובת הלבבות
- חסידישע ספרים: תניא - בעל שם טוב - קדושת לוי - ליקוטי מוהר"ן - אוהב ישראל
- קבלה: משה חיים לוצאטו - ספר הזוהר - תורת הצמצום - עץ חיים - אשלג
- פרעמדע מקובלים: גרשם שלום
בעוווסטע און בערימטע מענטשן
| אין תנ"ך | ביַי די חז"ל | ביַי די ניַיע ציַיט |
|---|---|---|
|
|
געמיינדען
| פריעריגע געמיינדען | צייטליכע געמיינדען |
|---|---|
|
