Zumpy
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°42'00" N 018°54'00" E
| Zumpy | |
| Województwo | śląskie |
| Powiat | lubliniecki |
| Gmina | Boronów |
| Położenie | 50° 42' N 18° 54' E |
| Populacja (2004) - liczba ludności |
125 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
(+34) 35 |
| Kod pocztowy | 42-283 |
| Tablice rejestracyjne | SLU |
 Panorama miejscowości widok od strony południa |
|
Zumpy (niem. Sumpen) wieś sołecka znajdująca się w gminie Boronów w powiecie lublinieckim w województwie śląskim.
Spis treści |
[edytuj] Położenie geograficzne
Zumpy położone są na obszarze Śląska Białego, w północnej części Górnego Śląska. Według podziału ze względu na obszary kulturowe, leżą one na terenie ziemi lublinieckiej.
Ze względu na położenie geomorfologiczne Zumpy leżą na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej, w obrębie Garbu Herbskiego.
Z geobotanicznego punktu widzenia miejscowość należy do krainy Wyżyn Południowowschodnich do Podkrainy Górnośląskiej.
Ponadto cały obszar miejscowości w roku 1998 włączony został w obręb nowo powstałego Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą. W miejscowości znajdują się pomnikowe lipy i dęby.
W pobliżu sołectwa znajdują się pozostałości po XIX wiecznej kopalni rud żelaza w formie kikumetrowej wysokości hałd i cieku wodnego, pełniącego wcześniej najprawdopodobniej funkcję sztolni. Na terenie sołectwa znajduje się Leśnictwo Dębowa Góra, należące do nadleśnictwa Koszęcin. Wcześniej w Zumpach swoją siedzibę miało nadleśnictwo Zumpy.
[edytuj] Historia miejscowości
 |
|
Zumpy zostały założone pod koniec lat 70. XVIII wieku roku jako kolonia dla niemieckich górników sprowadzonych dla działającej wówczas kopalni. Mieszkańcy miejscowości w większości później się spolonizowali, część ich potomków uważa się dziś za mniejszość niemiecką. Sołectwo składa się z historycznie dwóch przylegających do siebie dzielnic Zumpów i Lisiej Góry (polska nazwa tej części wioski została zniemczona jako Lissengora – prawdopodobnie wcześniej mogła mieć ona nazwę Łysa Góra). Łysa Góra lub Lisia Góra była wioską istniejącą przed Zumpami i w momencie osadzania się tutaj osób, cała miejscowość nosiła nazwę Lissagura, dopiero w późniejszym okresie wydzieliła się kolonia Zumpy (Sumpen). Etymologicznie nazwa ta wywodzi się od bagien (Sumpfen). Nazwa Zumpy (Zompy) była jednak już używana przed założeniem niemieckiej kolonii w metrykach boronowskiej parafii.
W lasach znajdujących się przy miejscowości znajduje się kilkadziesiąt wyrobisk w postaci kopców, będących świadectwem istnienia na tym terenie kopalni. W kilku miejscach istnieją też pozostałości po działających wcześniej sztolniach. Prawdopodobnie w XVII wieku wydobywano w tym miejscu m.in. rudy srebrno-ołowiowe. W XIX wieku umiejscowiona była w miejscowości kapliczka św. Barbary, obecnie znajdująca się w miejscowości Boronów.
W roku 1830 miejscowość liczyła 74 mieszkańców, natomiast w 1908 185.
Z XIX wieku do chwili obecnej zachowało się kilka budynków drewnianych i murowanych, w tym budynek byłego nadleśnictwa.
[edytuj] Podania związane z okolicą Zumpów
- Istnieje podanie o tym, że pracujący w kopalni górnicy zostali zasypani i od tego czasu kopalnia nie jest eksploatowana.
- Przy drodze z Boronowa do Olszyny przechodzącej obok Zumpów przepływa strumyk określany nazwą Ryzio. Położony jest on na terenie dawnej eksploatacji rud żelaza. Według podania w nocy przechodzących obok ludzi spotykać mogą duchy lub siły próbujące ich tam zatrzymać.
 Pozostałości po dawnej sztolni |
 Potok Ryzio (Ryzia) wijący się w pobliżu dawnych kopalni w okolicy Zumpów |
 Smolna chata z początku XIX wieku |
 Drewniana chata z początku XIX wieku |
[edytuj] Bibliografia
- Damian Gołąbek Szkice z dziejów Boronowa i okolicy Boronów-Lubliniec 2000.
- Damian Gołąbek Kościół i parafia N.M.P. Królowej Różańca św. w Boronowie Boronów 2002.
