Wołodymyr Wynnyczenko
Z Wikipedii
Wołodymyr Wynnyczenko (ukr. Володимир Кирилович Винниченко) (26 lipca 1880 w powiecie jelizawietgradzkim (ob. obwód kirowohradzki) — 6 marca 1951 w Mougins (Prowansja)) — ukraiński polityk lewicowy i pisarz.
Spis treści |
[edytuj] Biografia i działalność polityczna
Urodził się w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminów rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Kijowskiego. W 1902 wstąpił do Ukraińskiej Partii Rewolucyjnej. Zajmował się w niej pracą propagandową wśród chłopstwa i robotników. W 1903 został aresztowany i usunięty z uniwersytetu. Dwukrotnie udało mu się uciec z więzienia. Udał się na emigrację. W 1914 wrócił do Rosji i pod przybranym nazwiskiem mieszkał w Moskwie do 1917 roku.
Po rewolucji lutowej został wybrany zastępcą przewodniczącego Centralnej Rady. Od 15 czerwca 1917 do 9 stycznia 1918 był szefem Generalnego Sekretariatu Ukraińskiej Republiki Ludowej - organu wykonawczego Centralnej Rady. 9 stycznia 1918 w swoim czwartym uniwersale Rada ogłosiła pełną niepodległość Ukrainy. 15 stycznia 1918 podał się do dymisji wraz z całym swym gabinetem.
W okresie hetmanatu Pawła Skoropadskiego stał w opozycji do hetmana. Po jego obaleniu, od 14 grudnia 1918 był przewodniczącym Dyrektoriatu URL. Konflikt z Symonem Petlurą doprowadził do dymisji Wynnyczenki 10 lutego 1919.
Wyemigrował wtedy do Austrii. W Wiedniu zorganizował emigracyjną grupę ukraińskich komunistów. W maju 1920 udał się do Moskwy, gdzie zaproponowano mu stanowisko wiceprzewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wraz z posadą komisarza ludowego do spraw polityki zagranicznej, jednak odmówił. Po zajęciu Francji przez Niemcy trafił do obozu koncentracyjnego. Zmarł w 1951 roku w Prowansji.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Działalność literacka
Wynnyczenko wprowadził do swojej prozy i dramatu innowacyjne koncepcje modernistyczne. Debiutował w 1902 roku nowelą Krasa i syła, wydana na łamach kijowskiego czasopisma Kijewskaja Starina.
Dorobek literacki Wynnyczenki to między innymi:
- Dramaty:
Memento (1909), Bazar (1910), Brechnia (1910), Czorna pantera i biłyj wedmid' (1911)
- Powieści:
Zapysky kyrpatoho Mefistofela (1917), Choczu (1917), Soniaszna maszyna (1928) - powieść utopijna, Słowo za toboju, Staline (1971) - powieść rozrachunkowa, wydana po śmierci autora.
[edytuj] Bibliografia
 |
Prezydenci Ukrainy |
|
Zachodnioukraińska Republika Ludowa 1918-1919: Jewhen Petruszewycz |
