Wilfrid Laurier
Z Wikipedii
Wilfrid Laurier (20 listopada 1841 - 17 lutego 1911) - pierwszy frankofon na stanowisku premiera Kanady. Sprawował władzę w latach 1896 – 1911 z ramienia partii liberalnej. Uznawany za jednego z najwybitniejszych mężów stanu Kanady. Był twórcą tradycyjnych kanadyjskich norm politycznych i społecznych, opierających się na umiarkowaniu i kompromisie.
Urodzony w St. Lin w Quebecu, Laurier ukończył wydział prawa Uniwersytetu McGill w Montrealu. W młodości był członkiem radykalnego frankofońskiego ruchu rouge. Później wstąpił do Partii Liberalnej. W 1874 po raz pierwszy wybrany został do Izby Gmin Parlamentu Kanady. Wkrótce wysunął się na czoło partii, budując jej popularność. W 1886 doprowadził Partię Liberalną do zwycięstwa. Jego partia utrzymała władzę w czterech kolejnych parlamentach. Pierwszym jego posunięciem jako nowego premiera było kompromisowe rozwiązanie kryzysu szkolnego w Manitobie, czym zjednał sobie katolicką i frankofońską mniejszość. Tym samym zapoczątkował typową dla kanadyjskiej kultury politycznej skłonność do łagodzenia konfliktów etnicznych i kulturowych. W polityce międzynarodowej dążył do uwolnienia się Kanady spod wpływów brytyjskich. Spowodował polityczne i gospodarcze zbliżenie z USA. Zapoczątkował w ten sposób powolny proces odchodzenia Kanady z brytyjskiej strefy wpływów w kierunku polityki "kontynentalizmu".
W czasie sprawowania rządów przez Lauriera Kanada weszła w okres intensywnej industrializacji i kapitalizacji, szybko stając się jedną z przodujących gospodarek świata. W okresie sprawowania władzy przez liberałów sukcesem zakończył się projekt budowy Kolei Transkanadyjskiej.
Laurier wprowadził do Konfederacji dwie nowe prowincje - Saskatchewan i Albertę oraz jedno terytorium - Yukon, wydzielone z Terytoriów Północno-Zachodnich.
Laurier utracił fotel premiera w wyniku wyborów z 1911. Bezpośrednim powodem była kontrowersja w związku z porozumieniami handlowymi pomiędzy Kanadą a USA, faworyzującymi sektor rolniczy, a zaniedbującymi handel i przemysł.
Po przegranych wyborach Laurier pozostał czołowym politykiem opozycji. Był przeciwny udziałowi Kanady w I wojnie światowej. Jego stanowisko doprowadziło w 1917 do kryzysu mobilizacyjnego w 1917.
Wilfrid Laurier jest autorem określenia Splendid Isolation (tj. wspaniałe odosobnienie) opisującego prowadzoną z sukcesami przez Brytyjczyków politykę izolacjonizmu.
Sir Wilfrid Laurier zmarł 17 lutego 1919. Został pochowany na Notre Dame Cemetery w Ottawa.
Siódmy Premier Kanady | ||
poprzedni Charles Tupper |
1896 - 1911 | następny Robert Borden |
John Macdonald • Alexander Mackenzie • John Abbott • John Thompson • Mackenzie Bowell • Charles Tupper • Wilfrid Laurier • Robert Borden • Mackenzie King • Arthur Meighen • Richard Bennett • Louis St. Laurent • John Diefenbaker • Lester Pearson • Pierre Trudeau • Joe Clark • John Turner • Brian Mulroney • Kim Campbell • Jean Chrétien • Paul Martin • Stephen Harper