Paul Martin

Paul Edgar Philippe Martin (ur. 28 sierpnia 1938 w Windsor, Ontario) - polityk kanadyjski, premier Kanady z ramienia Partii Liberalnej od 12 grudnia 2003 do 6 lutego 2006 i przewodniczący tej partii od 14 listopada, 2003. W wyborach mających miejsce 23 stycznia, 2006 wygrała Konserwatywna Partia Kanady, i 6 lutego funkcję premiera objął jej przywódca Stephen Harper. Wobec porażki Martin ogłosił, że zrezygnuje z roli przewodniczącego Partii Liberalnej.

Jego ojciec, Paul Martin Sr, przez 39 lat był deputowanym do Izby Gmin Parlamentu Kanady. Trzykrotnie starał się o nominację na lidera Liberalnej Partii Kanady w latach 1948, 1958 i w 1968. Udało się to dopiero jego synowi w 2003.

Paul Martin Jr ukończył prawo administracyjne oraz filozofię na Uniwersytecie Toronto. W 1965 ożenił się z Sheilą Ann Cowan, z którą ma trzech synów, obecnie zarządzających przedsiębiorstwami ojca. Paul Martin, zanim zaangażował się w politykę, kierował wielkimi przedsiębiorstwami takimi jak Power Corporation of Canada i Canada Steamship Lines Inc, którego początkowo był udziałowcem, a z czasem pełnym właścicielem.

Zaangażował się w politykę - w 1988 został wybrany do parlamentu. Gdy liberałowie powrócili do władzy w 1993, został mianowany przez premiera Jeana Chretiena ministrem finansów. Gdy objął swą funkcję, Kanada znajdowała się w ostrej i przeciągającej się recesji. W krótkim czasie uporządkował finanse państwa, stając się autorem kanadyjskiego cudu gospodarczego lat dziewięćdziesiątych XX wieku. W czasie jego urzędowania całkowity dług publiczny spadł z 71% rocznego dochodu narodowego do 50%.

Przez pewien czas Paul Martin był nieoficjalnym kandydatem do schedy po George'u Robertsonie, sekretarzu generalnym NATO (cieszył się poparciem m.in. Francji).

Z czasem Martin zaczął przewyższać popularnością samego lidera partii. Pomiędzy konkurentami zaczęły narastać konflikty. Ostatecznie Chretien zdecydował się na usunięcie Martina z rządu. Po tym fakcie Paul Martin przestał się czuć związany lojalnością i rozpoczął otwartą walkę z premierem. Jej apogeum przypadło na połowę roku 2003. Martin zdołał zapewnić sobie poparcie większości w partii. Chretien stojąc na straconej pozycji postanowił ustąpić. W oficjalnych wyborach na nowego lidera Paul Martin pokonał wszystkich konkurentów, pozostawiając ich daleko w tyle. Po kilkutygodniowym okresie przejściowym objął 12 grudnia 2003 fotel premiera Kanady.

Premier Paul Martin w swym inauguracyjnym wystąpieniu przedstawił program na najbliższy okres. Główne jego elementy to prowadzenie liberalnej, prowzrostowej polityki gospodarczej, redukcje redystrybucji dochodu narodowego oraz dalsza redukcja długu budżetowego i poprawa stosunków z USA, nadszarpniętych w ostatnich latach rządów poprzednika.

W czasie inauguracji Paul Martin doznał rytualnego oczyszczenia przez wodza połączonych plemion indiańskich First Nation, Elmera Courchesne.

W listopadzie 2005 roku parlament uchwalił wotum nieufności wobec jego rządu, co spowodowało przedterminowe wybory parlamentarne przeprowadzone 23 stycznia 2006 roku. Wybory wygrała Partia Konserwatywna, która zdobyła największą ilość mandatów (124 z 308) i będzie w stanie stworzyć nowy rząd mniejszościowy. Martin sprawował swój urząd, do czasu objęcia tej funkcji przez Stephana Harpera.

Poprzednik
Jean Chretien

Premier Kanady,
2003-2006

Następca
Stephen Harper