Tantra
Z Wikipedii
Tantra - w buddyzmie i hinduizmie system rozwoju oparty o filozofię niedualistyczną, uznający, że wszystko, co istnieje, stanowi manifestację jednego bytu. Byt ten jest rozumiany najczęściej jako forma czystej świadomości (w buddyzmie tybetańskim jest to jedność świadomości i pustości).
Tantra dosłownie znaczy "sieć", "tkać". Odnosi się do stanu świadomości, w którym zwykły świat jest nieoddzielny od doskonałego oświecenia, w taki sposób, jak dwie nici splecione są w gęstej fakturze materiału. Taki poziom umysłu jest dlatego trwały i niezniszczalny. Kruche i niepełne doświadczenie oświecenia, np. jedynie intelektualne zrozumienie, można z kolei porównać do łaty naszytej na materiał - ma ograniczoną powierzchnię i z biegem czasu może się oderwać.
Adepci tantry nie wykluczają żadnego przejawu życia i świata, uznając że wszystko jest doskonałością i może być umiejętnie użyte na drodze oświecenia. Stosują różnego rodzaju praktyki, zawierające elementy jogi, medytacji czy magii, przekazywane często jedynie ustnie w nieprzerwanej linii od nauczyciela do ucznia. Na Zachodzie tantra przywołuje na myśl przede wszystkim otwarty i szczery stosunek do seksu, jako że podejście to różni się znacznie od znanego nam stereotypu duchowości - ascezy.
[edytuj] Buddyzm
Tantra to termin stosowany w Buddyźmie w naukach Wadżrajany tłumaczonej również jako Diamentowa Droga. Autorem tantr jest Budda i jego różne emanacje np. Dzierżącemu Diament (skt. Vajradhara, tyb. Dordże Czang).
Wg szkół Buddyzmu Tybetańskiego Sakja, Kagyu, Gelug, wyróżnia się 4 klasy tantr: (1) krija tantra, (2) carya tantra, (3) joga tantra oraz (4) najwyższa joga tantra. W szkole Nyingma ekwiwalentem najwyższych joga tantr są: Mahajoga, Anujoga i Atijoga inaczej zwana dzogczen.
We wszytkich tych klasach tantr kultywuje się w praktyce cztery rodzaje czystości: (1) czyste formy, tzn. Jidamy, (2) czyste miejsce, tzn. Mandala, tzw. pałac Jidama z otoczeniem, (3) czyste doznawanie, doświadcznie błogości i pustości (Sunjata), (4) czyste aktywności, nieograniczone, dla pożytku wszystkich istot.
W naukach Najwyższych Joga Tantr umysł i ciało nie traktuje się osobno, ale w odróżnieniu od innych klas tantr, pracuje się z nimi poprzez subtelną sieć kanałów, wiatrów i esencji poruszającymi się w ciele stopniowo "budując" sobie dostęp do natury umysłu. Przygotowuje tu do tego praktyka nad medytacyjną formą buddy (tyb. Jidam, związek umysłu) w jego Mandali i brakiem inherentnej wrodzonej niezależnej egzystencji (potocznie "pustka", skt. Sunyata) oraz odpowiednie ćwiczenia jogiczne.
Ważne jest utrzymywanie właściwego poglądu opartego zarówno na teorii, jak i ostatecznie na bezpośrednim doświadczeniu pochodzącym z praktyki. W tym celu w praktyce tantr wspomaga się poglądami Mahajany na temat natury rzeczywistości wg szkoły Czittamatra oraz podszkół Madhjamiki. Niemniej istotne jest posiadanie drugiej cechy Mahajany, czyli miłującej dobroci Bodhiczitta w celu osiągnięcie doskonałego oświecenia poprzez praktykę tantryczną dla pożytku wszystkich czujących istot. Te dwie cechy Mahajany są tym co odróżnia tantrę buddyjską od hinduskiej.
[edytuj] Hinduizm
Nauczanie hinduistycznej tantry dzieli się na cztery podstawowe części czy etapy:
- 1.Dharma - nauka etyczna, odnajdowanie celu i sensu życia, zasady moralne, prawa kosmiczne
- 2.Artha - powodzenie i dobrobyt, aranżowanie dobrego i twórczego życia, spełnianie roli życiowej
- 3.Kama - realizacja w sferze miłości i miłowania, prokreacji i wychowania potomstwa
- 4.Moksza - nauki o wyzwoleniu, ascezie i mistyce, cel ostateczny