Przekaźnik
Z Wikipedii
Przekaźnik - urządzenie elektromagnetyczne, elektroniczne lub cyfrowe służące do przełączania określonych styków w obwodzie automatyki.
Spis treści |
[edytuj] Zastosowanie
Dzięki przekaźnikom sygnały o większej amplitudzie większym poziomie napięć, prądów mogą wywoływać skutki w obwodach, w których obowiązują inne poziomy sygnałów. Przekaźniki stosuje się również do zwielokratniania sygnałów.
Przekaźniki mogą reagować na odpowiednie kryterium wielkości wejściowej. Przykładowo, przekaźnik nadprądowy pobudzi się (zadziała) wtedy, gdy wartość płynącego przezeń prądu przekroczy nastawioną wartość, czyli kryterium zadziałania wygląda następująco:
I > Ir
przy czym Ir jest wielkością nastawioną przekaźnika (tzw. wartością rozruchową).
Rozróżnia się przekaźniki nadmiarowe (czyli reagujące na wzrost wielkości mierzonej), jak i niedomiarowe (reagujące na spadek wielkości mierzonej, poniżej określonego poziomu).
Przekaźniki mogą reagować nie tylko na sygnały typu prąd czy napięcie, ale także na temperaturę, częstotliwość, kąt fazowy między prądem a napięciem itd.
[edytuj] Typy przekaźników
[edytuj] Przekaźniki elektromagnetyczne
Przekaźniki elektromagnetyczne działają na zasadzie elektromagnesu: prąd płynący w cewce przekaźnika wywołuje pole magnetyczne w rdzeniu i tym samym przyciąga (lub odpycha) odpowiedni styk lub grupę styków.
[edytuj] Przekaźniki elektroniczne
Do ich budowy wykorzystuje się elementy elektroniczne.
[edytuj] Przekaźniki cyfrowe
Przykładem elektronicznego przekaźnika sterowanego cyfrowo jest bramka transmisyjna.
[edytuj] Przekaźniki czasowe
Przekaźnik czasowy jest to przekaźnik, którego cewka ralizuje różne funkcje czasowe, np: opóźnione załączanie, opóźnione odpadanie, impulsowanie itd...
[edytuj] Konfiguracja
W obwodach sterowania i automatyki często stosuje się skomplikowane systemy przekaźników. Jeden przekaźnik reaguje na przykład na wzrost prądu, drugi na spadek napięcia, zaś trzeci pobudzi się tylko wtedy, gdy zadziałają poprzednie dwa. Dzięki temu można stosować złożone systemy decyzyjne.
W automatyce elektroenergetycznej przekaźniki stosowane są do ochrony obiektów przed skutkami zwarć i innych niepożądanych zjawisk.
Wiedząc, że podczas zwarcia zazwyczaj znacznie rośnie prąd, można zabezpieczyć obiekt przed skutkami zwarć włączając w obwód przekaźnik nadprądowy. Jeżeli prąd w obwodzie wzrośnie powyżej nastawionej wartości (np. 120% wartość znamionowa), przekaźnik pobudzi się i zewrze obwód cewki wyłącznika. To spowoduje otwarcie wyłącznika i tym samym przerwanie obwodu głównego, w którym płynie prąd zwarciowy. Jednocześnie ten sam przekaźnik może zewrzeć obwód sygnalizacyjny, informując o awarii, a także np. doprowadzić do pobudzenia innych przekaźników, odpowiedzialnych za załączenie zasilania rezerwowego.