Ordowik
Z Wikipedii
Ordowik to drugi okres ery paleozoicznej. Trwał od 490 do 445 milionów lat temu. Nazwa pochodzi od celtyckiego plemienia Ordowików (ang. Ordovician) z Walii. (Kambr i sylur również posiadają walijskie nazwy.)
Okres poprzedzający |
Okres omawiany | Okres następny |
kambr | ordowik | sylur |
tabela stratygraficzna |
Spis treści |
[edytuj] Geologia
Następuje globalne zlodowacenie spowodowane przesunięciem się mas lądowych nad biegun południowy i obniżenie się poziomu wód spowodowane tym zlodowaceniem. Największe nasilenie orogenezy kaledońskiej.
[edytuj] Flora
Zaczyna się rozwijać roślinność lądowa. Królują glony.
[edytuj] Fauna
Z ordowiku pochodzą pierwsze skamieniałości kręgowców morskich. Pod koniec ordowiku nastąpiło masowe wymieranie zwierząt (tzw. wymieranie ordowickie), prawdopodobnie związane z gwałtownymi przemianami geologicznymi.
Ordowik jest kontynuacją ewolucji typów i gromad kambryjskich przedstawicieli świata zwierzęcego (trylobitów, ramienionogów) oraz szybkiego różnicowania się nowych grup, m.in. graptolitów i korali czteropromiennych.
Jednokomórkowce reprezentowane są przez otwornice aglutyjące oraz radiolarie, bez znaczenia stratygraficznego. Dość często spotykane są gąbki (szkielet krzemionkowy). Jamochłony rozwijają się intensywnie, mają znaczenie skałotwórcze (koralowce) i stratygraficzne. Korale czteropromienne pojawiły się w środkowym ordowiku. Liczne są równie korale denkowe. Ramienionogi mają duże znaczenie stratygraficzne, ulegają zmianom ewolucyjnym. W dolnym ordowiku występują ramienionogi bezzawiasowe, w młodszych osadach częściej spotykane są ramienionogi zawiasowe ze skorupkami zbudowanymi z węglanu wapnia.
Mięczaki występują powszechnie, bez większego znaczenia stratygraficznego. Głowonogi reprezentowane są przez łodzikowate, osiągające niekiedy kilka metrów. Stawonogi mają ważne znaczenie jako skamieniałości przewodnie, wśród nich znane z kambru trylobity, które w ordowiku podlegają szybkiej ewolucji. Inne stawonogi to małżoraczki, które mają duże znaczenie stratygraficzne.
Szkarłupnie rozwijają się bujnie, bez znaczenia stratygraficznego. Liliowce mają znaczenie skałotwórcze, wchodzące niekiedy w skład wapieni krynoidowych. Graptolity maja największe znaczenie stratygraficzne, należące do typu półstrunowców. Znaczenie przewodnie mają także konodonty, należące do strunowców. Pojawiają się przedstawiciele bezszczękowców.
[edytuj] Ordowik na ziemiach Polski
- w Sudetach (Góry Kaczawskie, Góry Bardzkie) oraz w Górach Świętokrzyskich powstają w warunkach morskich osady ilaste i piaszczyste, przeobrażone później w łupki i fyllity,
- największe nasilenie orogenezy kaledońskiej.
- ruchom tektonicznym wypiętrzającym Sudety i Góry Świętokrzyskie towarzyszy silny wulkanizm.
Zobacz też Tabela stratygraficzna