Nitrogliceryna

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Nitrogliceryna

Nitrogliceryna (C₃H₅(ONO₂)₃; triazotan glicerol, nitroglicerol, trójazotan(V) gliceryny, triazotan gliceryny, triazotan 1,2,3-propanotriolu) organiczny związek chemiczny, ester kwasu azotowego i glicerolu, stosowany jako bardzo wrażliwy na uderzenia i inne bodźce materiał wybuchowy oraz lek nasercowy. (ATC: C 01 DA 02)

Właściwości:

Gęstość 1,599 g/cm³
Gęsta, klarowna, bezbarwna, oleista ciecz
Detonuje z prędkością 8000-8500 m/s w rurach stalowych o średnicy 25 mm
Może detonować z małą prędkością 1500-2000 m/s
Duża wrażliwość na bodźce mechaniczne: detonacja przy uderzeniu ciężarka 2 kg z wysokości 4 cm; niektórzy badacze donoszą o detonacji przy uderzeniu ciężarka 1 kg z wysokości 2 cm
Nie ulega reakcji łańcuchowej podczas normalnej detonacji, przez co ma ograniczone zastosowanie

Po raz pierwszy została otrzymana przez włoskiego chemika Ascanio Sobrero w 1847 r. Wybuchowość tego związku spowodowała, że szybko zakazano jego wytwarzania. Popularność zdobyła dopiero dzięki wynalazkom dynamitu i żelatyny wybuchowej dokonanym przez Alfreda Nobla w latach sześćdziesiątych XIX wieku. Otrzymywana jest przez estryfikację gliceryny mieszaniną nitrującą.

Składnik materiałów wybuchowych np. dynamitu i prochów bezdymnych a także żelatyny wybuchowej. Ponieważ ma właściwości rozpuszczalnika organicznego, dodatni bilans tlenowy (wybuchając wytwarza pewne ilości tlenu) oraz przy tych właściwościach jest materiałem wybuchowym, stosuje się ją jako rozpuszczalnik lub dodatek do innych materiałów wybuchowych.

Nitrogliceryna i pochodne środki są powszechnie stosowane jako leki w chorobach układu krążenia, w niedokrwiennej chorobie serca, gdyż powoduje gwałtowny rozkurcz mięśni gładkich, z których zbudowane są naczynia krwionośne. Stosowana jest formie 1% roztworu w etanolu - w większych ilościach może być toksyczna.