Marianna Orańska
Z Wikipedii
Marianna Orańska, właśc. Wilhelmina Fryderyka Ludwika Szarlotta z dynastii Oranje-Nassau (ur. 9 maja 1810 r. w Berlinie, zm. 29 maja 1883 r. w zamku Reinhartshausen w Nadrenii) – królewna niderlandzka, córka króla Niderlandów Wilhelma I i jego pierwszej żony – Fryderyki Luizy Pruskiej (Wilhelminy von Hohenzollern). Właścicielka posiadłości na ziemi kłodzkiej (tzw. klucz stroński), posiadaczka słynnego zamku w miejscowości Kamenz (ob. Kamieniec Ząbkowicki), wzniesionego według projektu Schinkla. Była jedną z bardziej niekonwencjonalnych postaci kobiecych w XIX w.
[edytuj] Biografia
W roku 1828 zaręczyła się z wygnanym szwedzkim księciem Gustawem Wazą, w którym była bardzo zakochana, ale do ślubu nie doszło dzięki presji dyplomatycznej szwedzkiego króla Bernadotte'a, który drżał o swój tron (groził nawet wypowiedzeniem wojny Niderlandom, gdyby para się pobrała).
Od 1830 do 1849 roku była żoną Albrechta Pruskiego, najmłodszego syna króla Fryderyka Wilhelma III. Z tego związku urodziła się czwórka dzieci:
- Fryderyka Luiza Wilhelmina Marianna Charlotta (1831-1855), późniejsza księżna von Sachsen-Meiningen,
- Fryderyk Wilhelm Nikolaus Albrecht (1837-1906), od 1885 do 1906 regent księstwa Brunszwiku
- Fryderyka Luiza Wilhelmina Elżbieta (27 sierpnia - 9 października 1840),
- Fryderyka Wilhelmina Luiza Elżbieta Aleksandra (1842-1892), późniejsza wielka księżna von Mecklenburg-Schwerin.
W roku 1845 Marianna porzuciła swego męża i nieletnie dzieci, przeniosła się do Voorburga w Holandii i żyła tam w otwartym związku miłosnym ze swym masztalerzem van Rossumem. Miała z nim syna Jana Wilhelma van Reinhartshausen (1849-1861). Sytuacja wzbudziła oburzenie dworów w Hadze i Berlinie, które zerwały z nią wszelkie stosunki. Zabroniono jej kontaktów z dziećmi oraz zakazano przebywania w granicach Prus dłużej niż 24 godziny.
Zapisała się w historii bardzo skuteczną działalnością ekonomiczną, która przyczyniła się do znacznego rozwoju dóbr, których była właścicielką. W pamięci poddanych pozostała jako dobra pani i utwalona została w wielu nazwach miejscowych w okolicach Masywu Śnieżnika. Do dzisiaj istnieją Mariańskie Skały, Droga Marianny, Marianówka, Źródło Marianny, Biała i Zielona Marianna (nazwa lokalnych złóż marmuru). Ewenementem jest, że pamięć ta przetrwała mimo całkowitej wymiany narodowościowej na ziemi kłodzkiej po II wojnie światowej – również dzisiaj jej imieniem nazywane są szkoły i instytucje m.in. w Stroniu Śląskim (gimnazjum, przychodnia zdrowia).
Marianna kazała się pochować obok van Rossuma na zamku Reinhartshausen, który zakupiła w r. 1855. Posiadłość, do roku 1998 własność jej potomków z rodziny Hohenzollernów, jest dziś hotelem koncernu Kempinski. Część bogatych zbiorów sztuki Marianny (niegdyś 600 obrazów) nadal znajduje się na zamku.
[edytuj] Zobacz też
- Huta Szkła Kryształowego "Violetta" – dawniej Oranienhütte
- Schronisko PTTK "Na Śnieżniku"
[edytuj] Bibliografia
- Krzysztof R. Mazurski Miłość i dramaty królewny Marianny, Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 2000, ISBN 83-87320-66-8