Felipe González

Z Wikipedii

Felipe González Márquez ur. 5 marca 1942
Premier Hiszpanii
Okres urzędowania	od 1 grudnia 1982 do 4 maja 1996
Partia polityczna	Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza
Poprzednik	Leopoldo Calvo-Sotelo Bustelo
Następca	Jose María Aznar Lopez

Felipe González Márquez (ur. 5 marca 1942 w Dos Hermanas), polityk hiszpański, sekretarz generalny Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej w latach 1974-1997, premier Hiszpanii w latach 1982-1996

[edytuj] Początki kariery

Absolwent prawa na uniwersytecie w Sewilli, specjalizował się w prawie pracy. W 1963 r. przystąpił do miejscowej organizacji PSOE (wówczas partii nielegalnej), przyjmując pseudonim Isidoro.

Na 13. emigracyjnym kongresie partii w Suresnes (Francja) w 1974 został wybrany sekretarzem generalnym PSOE, zastępując na tym stanowisku Rodolfo Llopisa. To pod jego przywództwem partia socjalistyczna rozpoczęła proces odchodzenia od doktryny marksistowskiej.

W pierwszych demokratycznych wyborach parlamentarnych w 1977 uzyskał mandat deputowanego do Kortezów, stając się liderem głównej partii opozycyjnej. Powtórzył sukces w 1979, stając na czele 121 socjalistycznych deputowanych.

[edytuj] Premier Hiszpanii

Po historycznym zwycięstwie PSOE w wyborach parlamentarnych 20 października 1982 (socjaliści dostali 48,3 proc. głosów i uzyskali 202 mandaty - była to pierwsza w demokratycznej historii Hiszpanii większość absolutna jednej partii) został wybrany premierem, mianując Alfonso Guerrę swoim zastępcą. Później zwyciężył jeszcze w wyborach w 1986, 1989 i 1993, poza ostatnimi zdobywając większość bezwględną.

Prowadził liberalną politykę ekonomiczną, łącząc ją z lewicowymi reformami socjalnymi. Podczas jego rządów zmodernizowano kraj i przemysł, upowszechniono edukację, opiekę zdrowotną i ubezpieczenia społeczne, unowocześniono infrastrukturę (przy okazji jednak znacznie zwiększając dług publiczny). Przeprowadził niezmiernie ważną, po wielu latach wojskowej dyktatury, modernizację armii i jej zbliżenie do społeczeństwa, co oddaliło ciągły lęk przed nowym zamachem stanu. Nie zlikwidował powszechnej służby wojskowej, argumentując, że armia zawodowa byłaby wojskiem "najemników", "gwardią pretoriańską" złożoną przede wszystkim z osób z nizin społecznych.

Bronił otwarcia kraju na zagranicę i promował bliskie kontakty z Europą, USA i Ameryką Łacińską. Poparł przystąpienie Hiszpanii do NATO, organizując w 1986 referendum w tej sprawie, mimo że podczas rządów swojego poprzednika Leopoldo Calvo Sotelo sprzeciwiał się członkostwu w pakcie. Za jego rządów w 1985 Hiszpania przystąpiła do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Poparł interwencję aliantów podczas pierwszej wojny w Zatoce Perskiej w 1991 - wysłał tam hiszpańskie wojska i zapewnił wsparcie logistyczne (siły międzynarodowe wykorzystały porty i lotniska hiszpańskie, z tych ostatnich startowały samoloty B-52, bombardujące cele naziemne w Iraku).

Za kadencji Gonzáleza odbyły się Letnie Igrzyska Olimpijskie w Barcelonie oraz Expo w Sewilli, w tym samym 1992 roku, co stanowiło dobitne potwierdzenie modernizacji państwa i stabilizacji hiszpańskiej demokracji.

Jednocześnie musiał sobie jednak radzić z wewnętrznymi niepokojami społecznymi - doszło do pierwszych po przemianach politycznych strajków generalnych, co było powodem rozbratu PSOE z centralą związków zawodowych UGT (utworzonych przez Pablo Iglesiasa, współzałożyciela PSOE) oraz zerwaniem prywatnej przyjaźni Gonzáleza z Nicolasem Redondo, jego protektorem na kongresie w Suresnes.

Podczas ostatniego etapu jego rządów na jaw wyszły liczne skandale korupcyjne: Flick (nielegalne finansowanie PSOE), tajnych funduszy (na które szły pieniądze przeznaczone na walkę z terroryzmem), Filesa (przedsiębiorstwa Filesa, Matesa i Time-Export nielegalnie finansowały PSOE), Ibercorp, nielegalnych prowizji przy budowie szybkiej kolei AVE, afery Juana Guerry (brata Alfonso Guerry) i Luisa Roldana (szefa Guardia Civil). Szokiem było też ujawnienie afery GAL, firmowanych i finansowanych przez państwo "szwadronów śmierci", o zorganizowanie których oskarżono urzędników państwowych i ministrów. Pomimo takiego nagromadzenia skandali González zawsze zaprzeczał swojemu zaangażowaniu w afery, a nawet jakiejkolwiek o nich wiedzy.

Pod koniec rządów sytuacja gospodarcza kraju daleka była od ideału: 3,5 milionów bezrobotnych, 5,5% deficytu i dług w wysokości 60 miliardów peset (360 milionów euro).

[edytuj] Klęska wyborcza i polityczna emerytura

W 1996 PSOE poniosła w wyborach parlamentarnych porażkę z Partido Popular, której przywódcą był José María Aznar. Rok później na 34. kongresie partii González złożył rezygnację ze stanowiska sekretarza generalnego i został zastąpiony przez Joaquina Almunię.

Pozostał deputowanym z listy madryckiej aż do wyborów w 2000, kiedy startował z rodzinnego miasta. W 2004 wycofał się z polityki.