Ernst Jünger

Z Wikipedii

Ernst Jünger (ur. 29 marca 1895 w Heidelbergu - zm. 17 lutego 1998 w Riedlingen), jeden z najważniejszych niemieckich pisarzy XX wieku. Ciekawa, pełna sprzeczności osobowość, barwny życiorys, człowiek różnie oceniany przez różnych ludzi, z pewnością jednak wywarł duży wpływ na niemieckojęzyczną literaturę.

Zarzucane mu jest gloryfikowanie wojny i przemocy, niektórzy bliskie związki z nazistami i chorobliwy antysemityzm. Z pewnością prawdą jest, że Ernst Jünger uważał się za niemieckiego nacjonalistę, ale nacjonalizm pojmował we własny, autonomiczny sposób. Z pewnością także był żołnierzem - podczas pierwszej wojny światowej był wielokrotnie ranny i wyróżniany najważniejszymi odznaczeniami Drugiej Rzeszy, podczas drugiej - był oficerem, przebywał głównie w Paryżu. Na pewno jeszcze w latach dwudziestych był Jünger zafascynowany Hitlerem i korespondował z nim. Wydaje się jednak, że z tą ideologią ostatecznie pożegnał się publikacją powieści Na marmurowych skałach, która ostrzegała przed konsekwencjami nazizmu i ściągnęła na głowę autora niełaskę.

Do jego biografii oglądanej z tej strony nie pasują jego eksperymenty z wieloma narkotykami - między innymi jako jeden z pierwszych opisywał doświadczenia z LSD (znajomość z odkrywcą tej substancji, Albertem Hofmannem), a także inna pasja, która pochłaniała go przez całe życie - zbieranie owadów.

Urodził się jako pierwsze dziecko aptekarza. W czasie jego dzieciństwa rodzina przenosiła się kilkakrotnie, między innymi do Hanoweru, gdzie Ernst uczęszczał do gimnazjum. Jako 18-latek pod wpływem książek opisujących przygody europejskich kolonizatorów w Afryce, zgłosił się do służby w Legii Cudzoziemskiej. Szybko jednak powrócił do Niemiec na skutek interwencji swojego ojca.

W 1914, po wybuchu wojny, zgłosił się na ochotnika i służył na froncie zachodnim, głównie we Francji. W ciągu kolejnych czterech lat czternastokrotnie był ranny, został odznaczony między innymi Krzyżem Żelaznym I klasy oraz Orderem Pour la Mérite (jako ostatni).

Po zakończeniu wojny Jünger wydał swoje okopowe wspomnienia, które zostały entuzjastycznie przyjęte przez prawicową prasę. W 1923 zawiesił karierę w wojsku. Zajął się studiami - zoologią i filozofią - których jednak nie ukończył. Zwrócił się ku pracy pisarskiej i dziennikarskiej. Po przejęciu władzy przez nazistów odrzucił ich propozycje zajęcia miejsca w Reichstagu oraz członkostwa w tzw. akademii poetów (Dichterakademie). Pociągnęło to za sobą różne nieprzyjemności, m.in. przeszukanie mieszkania przez Gestapo.

Po wybuchu wojny Jünger jako oficer Wehrmachtu został skierowany do stolicy okupowanej Francji, gdzie zajmował się cenzurą listów.

Po ostatecznej klęsce Trzeciej Rzeszy pisarz nie zgodził się na wypełnienie denazyfikacyjnego kwestionariusza i otrzymał zakaz publikacji w brytyjskiej strefie okupacyjnej, który został uchylony w 1949. Wtedy mieszkał już w Wiflingen w Badenii-Wirtembergii. W dalszych latach swojego życia wciąż podróżował, brał udział w spotkaniach upamiętniających ofiary wojen, wydawał kolejne książki. Otrzymał wiele nagród literackich oraz niemieckich odznaczeń, w tym Krzyż Zasługi z Gwiazdą i Wstęgą.

[edytuj] Najważniejsze dzieła

• In Stahlgewittern, 1920
• Das abenteuerliche Herz. Aufzeichnungen bei Tag und Nacht, 1929
• Der Arbeiter. Herrschaft und Gestalt, 1932
• Das abenteuerliche Herz. Figuren und Capricios, 1938
• Na marmurowych skałach (Auf den Marmorklippen), 1939
• Der Friede. Ein Wort an die Jugend Europas und an die Jugend der Welt, 1945
• Heliopolis. Rückblick auf eine Stadt, 1949
• Strahlungen, 1949
• Der gordische Knoten, 1953
• Annäherungen. Drogen und Rausch, 1970
• Eumeswil, 1977
• Dzienniki wydane w Polsce jako Promieniowania, tom 1 Przekład Sławomir Błaut. Opracowanie, przypisy i posłowie Wojciech Kunicki :
  • Pierwszy dziennik paryski (Das erste Pariser Tagebuch) 18 II 1941-23 X 1942,
  • Zapiski kaukaskie (Kaukasische Aufzeichnungen) 24 X 1942 - 17 II 1943,
  • Drugi dziennik paryski (Das zweite Pariser Tagebuch) 19 II 1943 - 13 VIII 1944.

[edytuj] Prace o autorze

Wojciech Kunicki, Krzysztof Polechoński Ernst Jünger w publicystyce i literaturze polskiej lat 1930-1998. Studium recepcyjne,Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000:

• Bibliografia
• Antologia tekstów