Delikt
Z Wikipedii
Delikt (łac. delictum – czyn niedozwolny, błąd, przewinienie) – pojęcie prawnicze, mające swe korzenie w czasach starożytnego Rzymu. W prawie rzymskim wyróżniano:
- delicta publica – delikty prawa publicznego,
- delicta privata – delikty prawa prywatnego.
Delikty prawa prywatnego były źródłem powstania zobowiązania między sprawcą a poszkodowanym, rozstrzyganego w formie procesu prywatnego.
Współcześnie pojęcie deliktu funkcjonuje w wielu dziedzinach prawa.
Spis treści |
[edytuj] Delikt w prawie cywilnym
W prawie cywilnym delikt oznacza samoistne źródło zobowiązania, rozumiane w sposób szerszy aniżeli w prawie rzymskim. Deliktem może być:
- działanie (zawinione lub nie), w wyniku którego wynikła szkoda,
- zdarzenie za które prawo czyni kogoś odpowiedzialnym (np. odpowiedzialność za zwierzęta i rzeczy).
Obydwie formy deliktu mogą dawać podstawy do odpowiedzialności deliktowej, czyli żądań odszkodowawczych.
Typowymi przykładami deliktów w prawie cywilnym są np: uszkodzenie cudzej rzeczy, spowodowanie niekorzystnych zmian w cudzym zdrowiu, pozbawienie kogoś przysługującego mu prawa majątkowego.
[edytuj] Delikt w prawie karnym
W terminologii prawa karnego delikt może oznaczać każdy czyn bezprawny (wykroczenie lub przestępstwo).
[edytuj] Delikt w prawie konstytucyjnym
W prawie konstytucyjnym delikt oznacza naruszenie Konstytucji lub ustawy przez Prezydenta, za co odpowiada przed Trybunałem Stanu. Określa to Konstytucja RP oraz Ustawa z 26 marca 1982r. o Trybunale Stanu
[edytuj] Delicta iuris gentium
Z deliktem wiąże się też pojęcie tzw. delicta iuris gentium, które określa przestępstwa przeciwko prawu międzynarodowemu (zbrodnie wojenne, ludobójstwo i inne zbrodnie przeciwko ludzkości, przestępstwa o charakterze terrorystycznym, piractwo, fałszowanie pieniędzy, handel niewolnikami, kobietami, dziećmi). Tego typu czyny zakazane są ścigane na zasadzie represji wszechświatowej (niezależnie od miejsca popełnienia czynu i przez wszystkie państwa – strony odpowiednich traktatów i konwencji).
