Zobowiązanie (prawo)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Zobowiązanie (inaczej obligacja) jest to stosunek prawny, w którym jedna strona (podmiot uprawniony) zwana wierzycielem może żądać od drugiej strony (podmiot zobowiązany) zwanej dłużnikiem określonego zachowania się, zwanego świadczeniem. Na dłużniku spoczywa obowiązek spełnienia tego świadczenia.

W literaturze prawniczej stosowane jest również pojęcie stosunek zobowiązaniowy.

Źródła zobowiązań:

umowy,
czyny niedozwolone,
bezpodstawne wzbogacenie,
jednostronne czynności prawne,
akt administracyjny (decyzja administracyjna),
pozostałe zdarzenia nie mieszczące się we wcześniej wymienionych.
nienależne świadczenie
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia

[edytuj] Poniżej tekst do przeredagowania przeniesiony z hasła Prawo zobowiązań

Rodzaje zobowiązań:

- wzajemne

- podzielne

- niepodzielne

- solidarne.

O zobowiązaniach solidarnych może być mowa wtedy, gdy po stronie dłużników występuje kilka osób. Jeżeli zobowiązanie dłużników jest solidne, wierzyciel może żądać całości (lub części) świadczenia według swego uznania od każdego z dłużników, od wszystkich lub od kilku z nich. Każdy, więc z dłużników musi się liczyć z tym, że odpowiadać może za całość zobowiązania. Oczywiście, gdy jeden z dłużników solidarnych spełni w całości świadczenie, pozostali są już zwolnieni od świadczenia. Może on też żądać od współdłużników zwrotu odpowiedniej części świadczenia.

Odpowiedzialność cywilna jest to odpowiedzialność majątkowa w przewidzianym prawem sytuacjach za zdarzenia, skutkiem, których inna osoba ponosi szkodę. Istotę odpowiedzialności stanowi obowiązek naprawienia szkody. Naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego bądź zapłacenie odszkodowania.

Rodzaje odpowiedzialności:

-kontaktowa- odpowiedzialności ta powstaje, gdy dłużnik w ogóle niespełna świadczenia z przyczyn, za które odpowiada, albo, gdy świadczenie jest np. złej jakości lub nie zostało spełnione w terminie.

-deliktowa-odpowiedzialność taką ponosi np. ten, kto z winy swej wyrządził szkodę innej osobie uszkadzając lub niszcząc jej rzecz i wyrządzona została ona poza stosunkiem prawnym.

Wykonanie zobowiązania polega na spełnieniu przez dłużnika świadczenia, do którego był on zobowiązany. Oczywiście zobowiązanie zostanie wykonane wtedy, gdy świadczenie zostanie spełnione w sposób należyty.

Zasady obowiązujące przy wykonaniu zobowiązań

-zasada realnego wykonania zobowiązania

-zasada należytej staranności

-zasada odpowiedniej jakości świadczenia

-zasada osobistego wykonania zobowiązania

-zasada niedopuszczalności odmowy przyjęcia świadczenia częściowego

Skutki niewykonania zobowiązania

-obowiązek naprawienia szkody

-nieprzyjęci świadczenia

-nabycie rzeczy na koszt dłużnika

-wykonanie zastępcze na koszt dłużnika

Wygaśniecie zobowiązania następuje wskutek jego wykonania. Spełniony zostaje wtedy społeczno-gospodarczy cel zobowiązania. Kodeks cywilny przewiduje jednak, ze zobowiązanie może wygasnąć na skutek innych przyczyn np. złożenie do depozytu sądowego.

Zdarzenia prawne powodują wygaśniecie zobowiązań:

A) śmierć dłużnika

B) dobrowolne zwolnienie z długu

C) świadczenia w miejsce wykonania polega na spełnieniu przez dłużnika za zgoda wierzyciela innego świadczenia, zamiast świadczenia, do którego był zobowiązany.

D) odnowienie polega na zobowiązaniu dłużnika spełnienie innego świadczenia w miejsce dotychczasowego lub nawet tego samego, lecz z innej podstawy prawnej.

E) złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sadowego w wypadkach przewidzianych przepisami jest równoznaczne z wykonaniem zobowiązania wobec wierzyciela. Może ono nastąpić, gdy nie wiadomo dokładnie, kto jest wierzycielem itp.

F) potrącenie, kompensacja - może mieć miejsce, jeżeli obydwie strony (np. pozostają z sobą w stosunkach handlowych) mają względem siebie wzajemne wierzytelności. Istnieje wtedy możliwość potracenia tj. wzajemnego skompensowania. Kodeks przewiduje dokładnie, kiedy potrącenie jest dopuszczalne. Konieczne jest miedzy innymi, aby wierzytelności były jednorodne (nie mogę, bowiem potrącić świadczenia dostarczenia samochodu ze świadczeniem w postaci wybudowanego garażu). Wierzytelności muszą być również wymagalne i muszą nadawać się do dochodzenia na drodze sądowej. Najczęściej potrącenia odnosi się do wzajemnej wierzytelności

Zobacz także: Prawo zobowiązań