Czwartorzęd
Z Wikipedii
| Okres poprzedzający |
Okres omawiany | |
| trzeciorzęd | czwartorzęd | holocen |
| plejstocen | ||
| tabela stratygraficzna | ||
Czwartorzęd to okres w erze kenozoicznej, który zaczął się 1,87 mln lat temu, a więc z końcem trzeciorzędu, i trwa do dziś. Dzielimy go na plejstocen (od 1,87 mln lat temu do 11,5 tys. lat temu) i holocen. W czwartorzędzie następuje dalsze ochłodzenie klimatu, w rezultacie dochodzi do rozwoju wielkich pokryw lodowych. Ostatni lądolód ustąpił z terenów środkowej Europy zaledwie około 12 tysięcy lat temu (koniec plejstocenu). Holocen jest zatem wiekiem (piętrem), które nastąpiło po ustąpieniu lodowców.
Według podziału dokonanego przez Międzynarodową Unię Nauk Geologicznych w 2004 r.czwartorzęd nie istnieje jako okres, kenozoik dzieli się na paleogen i neogen(23 mln lat temu do chwili obecnej), który zawiera dotychczasowy czwartorzęd. Na skutek protestów społeczności geologów czwartorzędu, w 2006 r. Międzynarodowa Komisja Stratygraficzna dopuściła nieformalne na razie stosowanie nazwy czwartorzęd w randze podokresu lub epoki, rozciągając zarazem jego dolną granicę do 2,59 mln lat, a więc obejmując także ostatnie piętro pliocenu, gelas.
[edytuj] Klimat
W plejstocenie klimat często ulegał zmianom, ochłodzeniom towarzyszyło powstawania lądolodów i zwiększenie wilgotności (na niższych szerokościach geograficznych). Okresom ociepleń towarzyszyło topnienie lądolodów (całkowite lub częściowe) oraz pustynnienie obszarów równikowych.
[edytuj] Migracje
Lądolody kontynentalne powodowały wycofywanie się morza; dzisiejszy szelf Morza Północnego był wówczas obszarem zamieszkanym przez paleolityczne ludy koczownicze. Istnieje teoria, że przez most lądowy przez Cieśninę Beringa została zasiedlona Ameryka.
[edytuj] Obszar Polski
Formacje plejstoceńskie pokrywają ponad 90% terytorium terenu Polski. Najstarsze zlodowacenie Narwi objęło jedynie Polskę północno-wschodnią po Polesie Lubelskie, Kujawy i fragment Wielkopolski.
Zobacz też
