Bok
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
-
- For treslaget bok, sjå bøk.
Bok (frå norrønt bók) er ei samanbinding av fleire blad av papir, pergament eller anna eigna materiale. Materialet er samanføyd langs ei side, ryggen, og som regel innbundi i eit meir robust materiale. Den som skriv ut ei bok blir kalla ein forfattar, den som gjev henne ut, ein utgjevar.
I overført tyding kan au bok vera eit litterært verk, eller delar av eit verk (til dømes Ringenes herre, fyrste bok, eller Fyrste Mosebok).
[endre] Historie
Boka blei det viktigaste mediet i dei første århundra etter Kristus, då ho avløyste bokrullar i Europa. Nøyaktig kva tid ho oppstod er ukjend; det er blitt hevda at Julius Cæsar bretta rullane han skreiv om Gallarkrigene til ei slags bok i trekkspelform. Bøker er lettare å lagra og transportera enn rullar. Talet på bøker ein laga blei likevel avgrensa av det kostbare materiellet og arbeidsinnsatsen som skulle til for å laga dei. Forseggjorte, handskrivne manuskript blei hovudsakleg laga av munkar for rike arbeidsgjeverar, som kyrkja eller føydalherrar.
Ved midten av 1400-talet tok ein i brukt blokktrykking i Europa. Teknikken går ut på å skjæra ut eller gravera inn ei hel side på ei tre- eller metallblokk, og så trykka sida ut frå denne. Dette gjorde det noko lettare å laga fleire kopiar av kvar side; men fortsatt var boklaging ein arbeidskrevjande prosess.
Etter at Johann Gutenberg fann opp ein metode der ein kunne trykka med utskiftbare typar blei det lettare å masseprodusera bøker. Medan bøker tidlegare hadde tilhøyrt dei rike og mektige blei det no etter kvart mogleg for vanlege folk å eiga dei.
[endre] Sjå óg
- Barnebok
- Bibliotek
- Bokmerke
- Litteratur
