Zonnesteek
| Zonnesteek | ||
| Pyrexie | ||
| ICD-10 | T67.0 | |
| ICD-9 | 992.0 | |
| DiseasesDB | 5690 | |
| MedlinePlus | 000056 | |
| eMedicine | med/956 | |
Een zonnesteek, Hitteberoerte of zonneslag is een verzamelnaam voor ziekteverschijnselen als gevolg van een teveel aan warmte en zonnestraling op het hoofd en de nek.
Bij een zonnesteek is de lichaamstemperatuur ten gevolge van het zonlicht en de warmte ernstig ontregeld, en kan oplopen tot 42 graden Celsius. Dit is levensgevaarlijk, daar een mens bij hogere temperaturen sterft.
Zonnesteken kunnen in verschillende gradaties voorkomen. Meestal is de oorzaak te vinden in het teveel in de zon verblijven en te weinig drinken. Maar zonlicht is niet direct nodig: ook bijvoorbeeld arbeiders in een hoogoven kunnen de verschijnselen oplopen. In dit geval hebben we het echter niet over een zonnesteek, maar over oververhitting of door de hitte bevangen zijn.
Door de warmte raakt de lichaamstemperatuur ontregeld en begint deze op te lopen. Dit kan verergerd worden door directe zonnestraling op het hoofd, waardoor het temperatuurcentrum in de hersenen van slag raakt. Wanneer de temperatuur boven de 40 graden komt bestaat het risico op epileptische aanvallen en shock. Boven de 42 graden kan het lichaam de temperatuurstijging niet meer aan, loopt de temperatuur versneld op en sterft de patiënt.
Wanneer iemand na het zonnebaden last krijgt van misselijkheid, hoofdpijn en/of duizeligheid is er waarschijnlijk sprake van een zonnesteek. In de mildste gevallen is het voldoende om de persoon die een zonnesteek krijgt uit de zon te halen en in de schaduw of koelte te brengen. Ook te drinken geven wil helpen. Voor jonge kinderen en oudere mensen kan echter ook een milde zonnesteek levensgevaarlijk zijn! Men kan dus beter een arts inschakelen: beter mee verlegen dan om verlegen. Vaak spreekt men in mildere gevallen ook niet van een zonnesteek, maar van een hitteslag.
Ernstige zonnesteken kennen als symptomen behalve de bovengenoemde: sufheid, (hoge) koorts, snelle en oppervlakkige ademhaling en hartslag. Het beste is in dit geval de persoon uit de zon te halen, in een koele ruimte brengen, en zijn lichaamstemperatuur te doen dalen. Dit kan door middel van een ventilator of eventueel door hem in natte handdoeken te wikkelen (zorg er wel voor dat de patiënt niet onderkoeld raakt!). Ook moet de vochthuishouding op peil worden gebracht, dat wil zeggen: veel drinken. Het beste kan men aan het water wat zout toevoegen, omdat de patiënt veel zal zweten. Altijd zal men een arts moeten inschakelen!
Van een goed behandelde zonnesteek geneest men meestal binnen een paar dagen zonder naverschijnselen. Het is echter altijd het beste om zonnesteken te voorkomen, door onder meer een T-shirt en pet te dragen, voldoende te drinken en niet te lang achtereen in de zon te verblijven.
