Torpedo (wapen)
Een moderne torpedo is een zelf-aangedreven geleid maritiem-militair wapen dat onder water opereert en dat bedoeld is om te ontploffen tegen of in de buurt van een vijandelijk doelwit (een onderzeeër of een oppervlakteschip).
Inhoud |
[bewerk] Lancering
Torpedo's kunnen worden gelanceerd vanaf onderzeeërs, oppervlakteschepen, helikopters en vliegtuigen, walinrichtingen (kustfortificaties) en onbemande zeemijnen. Ze kunnen ook onderdeel zijn van (draag-)raketten als SUBROC, ASROC, Malafon en Ikara waardoor het bereik van een torpedo aanmerkelijk vergroot wordt.
[bewerk] Constructie
Torpedo's zijn meestal cilindrische buizen met een doorsnee tussen 32,4 en 55 cm; grotere typen zijn in sommige marines ook wel gebruikt. Van voren heeft een torpedo meestal een halfbolvormige neus, en een schroef met roer aan het andere eind. De lengte bedraagt enige meters. Van binnen bestaan ze uit de explosieve lading met detonatiemechanisme, een aandrijvingssysteem en een besturingssysteem. De aandrijving moet zonder atmosferische zuurstof kunnen en vindt dus meestal plaats door energie afkomstig uit andere chemische reacties, met name zijn in het verleden accu's gebruikt, aanvankelijk loodaccu's, later ook geavanceerdere typen; moderne torpedo's maken o.a. gebruik van stoomturbines voor het aandrijven van de schroef, waarbij de stoom wordt opgewekt door chemische reacties van bijv. waterstofperoxide met een oxideerbare stof of zwavelhexafluoride met vast lithium. Het vermoeden bestaat dat de ramp met de onderzeeër Koersk ontstaan is door een lekkende waterstofperoxidetank in een torpedo.
[bewerk] Historische betekenis
Met torpedo werd vanaf de 19e eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog een verankerde drijvende mijn bedoeld. Dergelijke torpedo's werden ingezet om zeearmen en riviermondingen voor door- of uitvaart te versperren.