Socialistische Partij (Portugal)

Politiek - Portaal:Politiek

Portugal

Politiek in Portugal

President (lijst)

Premier van Portugal (lijst)

Ministerraad (lijst)

Assemblée van de Republiek

Staatsraad

Portugese politieke partijen

Presidentsverkiezingen 2006

De Socialistische Partij (Portugees: Partido Socialista) is een Portugese politieke partij. Bij de parlementsverkiezingen van 20 februari 2005 boekte de PS een overwinning en behaalde voor de eerste maal in haar geschiedenis een parlementaire meerderheid (120 van de 230 zetels

De Ps is lid van de Socialistische Internationale en van de Partij van de Europese Sociaaldemocraten.

[bewerk] Geschiedenis

De eerste Portugese socialistische partij werd in 1875 gesticht door Azedo Gneco, Antero de Quental, José Fontana en andere links georiënteerden. De socialisten steunden de in 1910 uitgeroepen republiek en boekten matige successen bij de parlementsverkiezingen (1911: 2 zetels; 1912: 3 zetels; 1925: 2 zetels). Na de staatsgreep van generaal Manuel Gomes da Costa in mei 1926 werden alle politieke partijen, waaronder de socialistische partij verboden. Sindsdien opereerde de partij in het geheim. Socialisten werden hevig vervolgd door het militaire regime (1926-1933) en later onder de Estado Novo ("Nieuwe Staat") van premier Salazar en premier Caetano (1933-1974).

De geschiedenis van de Partido Socialista gaat terug tot april 1964. Op die datum werd in Genève, Zwitserland de Acção Socialista Portuguesa (Portugese Socialistische Actie) opgericht. Bij de oprichting waren o.a. betrokken: Mário Soares, María de Jesus Barroso Soares (vrouw van Mário Soares), Francisco Ramos da Costa en Manuel Tito de Morais. De PS was in Portugal verboden door de regering van premier Salazar. De ASP ontplooide echter wel illegale activiteiten in Portugal en gaf sinds mei 1967 een (geheim) tijdschrift uit: "Portugal Socialista."

Met het aftreden van Salazar in 1968 kwam Marcello Caetano dat jaar als premier aan de macht. Hij voerde minimale hervormingen in en stond bij de verkiezingen van 1969 oppositie toe, overigens niet van partijen. Soares en de andere sociaaldemocraten vormden een kieslijst, Comissão Eleitoral de Unidade Democrática (CEUD), maar wisten echter geen zetels te veroveren in het parlement. Een soortgelijke kieslijst werd in 1973 ook gevormd, nu een combinatie van de progressieve Katholieken en de sociaaldemocraten. De naam van deze kieslijst luidde: Comissão Democrática Eleitoral (CDE). Soares en andere leidende socialisten werd het echter niet toegestaan om campagne te voeren. Weer werden er geen zetels veroverd¹.

Op 19 april 1973 werd de ASP in Bad Münstereifel (Duitsland) omgevormd tot de Partido Socialista. Men koos Soares tot eerste secretaris-generaal. De PS ontving steun van de West-Duitse SDP (Sozialdemokratische Partei Deutschlands) en Soares werd gezien als de protégé van Willi Brandt, de Duitse bondskanselier. Soares bouwde uitstekende contacten op met andere West-Europese sociaal-democratische partijen en de PS trad toe tot de Socialistische Internationale.

Daags na de Anjerrevolutie (25 april 1974) vroeg de nieuwe president António de Spínola de in balingschap levende politici en activisten naaqr Portugal terug te keren om er deel te nemen aan het politieke proces. De sociaal-democratische leiders, waaronder Soares en Ramos da Costa keerden naar Portugal terug. Soares en de zijnen zagen het als hun belangrijkste opdracht, de kaderpartij om te zetten in een ware volkspartij. In de jaren daarna ontwikkelde de PS zich tot één van de grootste, best georganisserde en krachtige partij in Portugal en geduchte concurrent van de (centrum-rechtse) Sociaal-Democratische Partij. De PS heeft in de periode 1974-heden vaak de regeringsverantwoordelijkheid gedragen. Mário Soares was van 1986 tot 1996 president van Portugal. Ook de huidige president, Jorge Sampaio, is lid van de PS.

In oktober 2004 werd José Sócrates tot partijleider gekozen. Bij de verkiezingen van 20 februari 2005 behaalde de PS een meerderheid aan zetels in het Portugees parlement en sindsdien is Sócrates premier.