Simulatie
Een simulatie is nabootsing van een systeem of model, eenvoudiger gezegd: een nabootsing van de werkelijkheid.
Inhoud |
[bewerk] Inleiding
Volgens Leo Apostel kunnen we in de volgende situatie van een model spreken: any subject using a system A that is neither directly nor indirectly interacting with a system B, to obtain information about the system B, is using A as a model for B (Apostel, in: Vennix 1989: 15). Er bestaan verschillende soorten modellen, zoals:
- verbale
- grafische (b.v. een landkaart)
- wiskundige
- fysieke modellen.
En hoewel deze vormen allemaal op verschillende wijze informatie verschaffen, hebben ze één kenmerkend element; ze zijn statisch.
Een simulatie echter, is een model dat een dynamisch proces weergeeft. Het beschrijft niet alleen de situatie op tijdstip X, maar ook de wijze waarop de situatie verandert en zich ontwikkelt in de loop van de tijd.
Een simulatie richt zich dus op dynamische systemen die met veel variabelen en verschillende typen relaties worden beschreven (Geurts 1981: 35). Een simulatie is zowel een abstractie als een representatie van een groter systeem, waarbij belangrijke elementen behouden blijven en onbelangrijke elementen worden weggelaten (Greenblat 1981a: 21-22, Vennix 1990: 16). Het belang van het weglaten van onbelangrijke elementen blijkt bijvoorbeeld wanneer men een wegenkaart (een grafisch/iconisch model) voor ogen neemt. Op een dergelijke kaart zal informatie over de verschillende soorten vegetatie in het beschreven gebied worden weggelaten. Voor het gebruik van dit model is deze informatie namelijk niet relevant. Wanneer men echter een stafkaart bekijkt zal daar deze informatie wel worden weergegeven. Kortom, het nut van een model kan afgemeten worden aan het gemak en de precisie waarmee het een gebruiker in staat stelt tot bepaalde conclusies te komen.
[bewerk] Vormen van simulatiemodellen
Greenblat (1981a: 23) onderscheidt drie vormen van simulatiemodellen:
- Simulatiemodellen die volledig in een computer plaatsvinden.
- Simulatiemodellen die bestaan uit een combinatie van menselijk handelen en computerprogramma's. De rol van de computer kan hierbij meer of minder belangrijke zijn.
- Volledig door mensen uitgevoerde simulatiemodellen.
De eerste variant noemt zij computer simulation, de tweede en derde gaming simulations, game simulations, of simulation games. Er wordt dus van een game gesproken op het moment dat spelers interacteren met een open model waar ze zelf invloed op uit kunnen oefenen.
[bewerk] Vormen van computersimulatiemodellen
Voor het uitvoeren van simulaties worden meestal computers gebruikt. Voor elk vakgebied zijn verschillende computersimulatiemodellen voorhanden. Voor verkeerskunde bijvoorbeeld modellen om de verkeersafwikkeling te voorspellen. Voor waterbeheer bijvoorbeeld modellen om de waterhoogtes in rivieren te voorspellen. Een computersimulatiemodel kan in principe in een van de volgende types worden ingedeeld:
- op basis van gebeurtenissen (event-based)
- op basis van tijdstappen (time-based)
- combinatie
Ook wordt vaak het onderscheid gemaakt tussen
- deterministisch
- stochastisch
[bewerk] Psychologie
In de psychologie en psychiatrie wordt de term simulatie gebruikt om aan te geven dat de patiënt een ziekte, probleem of klacht voorwendt of veinst. Vooral bij hysterische aandoeningen simuleert een patiënt vaak gedrag wat hem in eerste instantie voordeel oplevert, maar dat zich op lange termijn tegen hem keert. Zie verder simuleren (medisch).
[bewerk] Literatuur
- Geurts J., Vennix J.; Verkenningen in beleidsanalyse; Theorie en praktijk van modelbouw en simulatie, Kerckebosch Zeist, 1989.
- Greenblat, C.S. (1981a). 'Basic concepts and linkages', pp. 19-24 in Principles and practices of gaming simulation, edited by Cathy S. Greenblat and Richard D. Duke. Beverly Hills, Sage.
- Joldersma, F., Geurts, J.L.A., & Spijker, W.J.H. van 't, 'Spelsimulatie', In Bestuurskunde 4(4), 1995, pp. 148-156.
- Klabbers, J. (1980). De toekomst als spel. Leiden: Universitaire pers Leiden (oratie).
