Side

Side was een antieke havenstad in Pamphylië, ongeveer 16 km van Seleucia. Tegenwoordig is het vooral bekend als toeristische attractie en badplaats aan de Turkse Rivièra. Het ligt tussen de steden Antalya en Alanya, nabij de plaatsen Manavgat en Selimiye.

Side ligt aan het oostelijk deel van de Pamphylische kust, ongeveer 20 km oostelijk van de monding van de Eurymedon rivier. Kolonisten uit Cyme in Aeolië, een antiek district in Klein-Azië, stichtten de stad in de 7e eeuw v. Chr.. Dankzij de goede natuurlijke haven voor kleine bootjes, werd Side een belangrijke handelsplaats in Pamphylië – het gebied in zuidelijk Klein-Azië tussen Lycië, Cilicië, de Middellandse Zee en het Taurusgebergte.

Gedurende de 6e eeuw v. Chr. maakte Side deel uit van het Lydische rijk. Het verkreeg gedeeltelijke autonomie onder Persische heerschappij na 547 v. Chr.. Side sloeg zijn eigen munten vanaf de 5e eeuw v. Chr., zelfs toen het nog onder Persische heerschappij viel.

Alexander de Grote bezette Side zonder verdere strijd 333 v. Chr.. Alexander liet slechts een enkel garnizoen achter om de stad te bezetten. De bezettende macht bracht de bevolking in contact met de Hellenistische cultuur, die de stad zou domineren van de 4e eeuw v. Chr. tot de 1e eeuw v. Chr.. Na Alexanders dood kwam de stad onder controle van een van Alexanders generaals, Ptolemeus, die zichzelf in 305 v. Chr. uitriep tot koning van Egypte. Het Ptolemeaanse rijk beheerste Side tot het werd verslagen door het Seleucidische rijk in de 2e eeuw v. Chr.. Ondanks deze bezettingen, slaagde Side erin een mate van zelfstandigheid te behouden, en zich te ontwikkelen tot een welvarend en belangrijk cultureel centrum in de regio.

In 190 v. Chr. versloeg een vloot van het Griekse eiland Rhodos, met ondersteuning van het Romeinse Rijk en het koninkrijk Pergamon, de vloot van de Seleucidische koning Antiochus III de Grote, die onder bevel stond van de voorvluchtige Carthaagse generaal Hannibal. De nederlaag van Hannibal en Antiochus bevrijdde Side van de heerschappij van het Seleucidische rijk. In de 1e eeuw v. Chr. vestigden Cilicische zeerovers hun hoofdkwartier en een belangrijke slavenhandelspost in Side.

Side kwam onder controle van het Romeinse Rijk nadat de Romeinse generaal Pompeius deze vrijbuiters in 67 v. Chr. versloeg. Keizer Augustus deelde Pamphylië (en Side) in 25 v. Chr. in bij de provincie Galatia. Dit leidde een nieuwe periode van voorspoed voor Side in als een handelscentrum in Klein-Azië die zou voortduren tot ruim in de 3e eeuw. Wederom werd Side hierbij het centrum van de slavenhandel in het Middellandsezeegebied. Tevens was de grote commerciele vloot geregeld betrokken bij piraterij. De meeste ruïnes in het huidige Side stammen uit deze welvarende periode. Rijke handelaren betaalden bij wijze van belasting voor openbare werken en prestigieuze gebouwen, maar ook voor spelen en gladiatorengevechten.

Het verval van Side begon vanaf de 4e eeuw. Dikke stadsmuren konden opeenvolgende invasies van bewoners van het Taurusgebergte niet voorkomen. In de 7e eeuw werd Side geplunderd en platgebrand door diverse Arabische vloten. Tenslotte werd de stad in de 12e eeuw verlaten toen de stad na een opleving wederom geplunderd werd. De bevolking verhuisde grotendeels naar Antalya, en naar Side werd geleidelijk aan verwezen als Eski Adalia (Oud-Antalya).

De historische binnenstad ligt op een schiereilandje van ongeveer 1 km lengte en 400 m breedte. In de hele stad zijn restanten van vroegere tijden te zien. Er zijn bijvoorbeeld restanten van een oude Griekse tempel, en een amfitheater te zien. In de 20-ste eeuw is het laatste deel van het oude aquaduct voorzien van een groot gat en wordt nu vaak gezien als oude Stadspoort, en zijn er andere oude huizen bewaard gebleven.

Side was een populaire bestemming om de volledige zonsverduistering van 29 maart 2006 waar te nemen.

Side heeft zijn naam tevens geleend aan een type Anatolische granaatappel, een symbool voor overvloed en vruchtbaarheid.

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Side op Wikimedia Commons.