Shri Chaitanya
Shri Chaitanya (Chaitanya Mahaprabhu) (1486 - 1543), was een ascetische hindoe monnik en sociaal-spiritueel hervormer uit Bengalen, India (hedendaagse West-Bengalen en Bangladesh). Hij was een groot verspreider van de Bhakti Yoga of liefdevolle devotie voor God en diende de Heer in de gedaante van Krishna. Veel Gaudiya Vaishnava volgelingen vereren hem als een grote avatar van Krishna zelf, ondanks het feit dat dit in tegenspraak is met de Vedische geschriften die zij volgen. Hij stond ook bekend als Gaura (de licht goudkleurige) vanwege zijn lichtgouden huidskleur, maar ook als Nimai omdat hij onder een Neem boom werd geboren. Er zijn verschillende biografieën van Chaitanya verschenen. De meest bekende zijn Sri Caitanya Caritamrita van Krishnadas Kaviraja en het eerder geschreven Caitanya Bhagavata van Vrindavan Das Thakura, beiden geschreven in het Bengaals.
[bewerk] Shri Chaitanya's leven
Het verhaal van Chaitanya's leven is dan weer biografisch, dan weer mythisch, waarbij hij vaak wordt geassocieerd met volksverhalen over Krishna.
Volgens de Chaitanya Charitamitra werd hij geboren in Vishvambhar Mishra in 1486 als tweede zoon van Jagannath Mishra en Sachi Matha in de stad Navadvipa in Nadya, West-Bengalen. In zijn jeugd was Chaitanya een erudiet leerling, wiens kennis en vaardigheid in het debat onovertroffen waren. Hoewel hij van nature religieus van aard was, vertoonde hij in zijn jongere jaren geen buitengewone belangstelling voor de Vaishnava religie.
Een grote verandering in Chaitanya's leven deed zich voor toen hij naar Gaya reisde om de shraddha ceremonie te verrichten ter nagedachtenis van zijn overleden vader. Daar ontmoette hij zijn guru, de asceet Madhavendra (Ishvara) Puri, van wie hij de initiatie ontving met de Gopala Krishna mantra. Na zijn terugkeer naar Bengalen waren de lokale Vaishnava's onder leiding van Advaita Acharya verbijsterd over de plotselinge verandering in zijn karakter en ze erkenden Chaitanya, die in zijn jeugd als Nimai bekend stond, al gauw als de eminente leider van de Vaishnava's van het land van Nadiya.
Nadat hij zijn vaderland Bengalen verlaten had en asceet geworden was, reisde Chaitanya verscheidene jaren over de gehele lengte en breedte van India, waarbij hij overal waar hij kwam de namen van Krishna bezong.
De laatste 18 jaren van zijn leven bracht Shri Chaitanya door in Jagannatha Puri (Nilachala), de grote tempelstad en hoofdstad van Orissa. De koning van Orissa, Maharaja Prataparoedra beschouwde hem als de incarnatie van Krishna en was een enthousiast schutspatroon en toegewijde van de godsdienst van Shri Chaitanya. Gedurende deze jaren verbleef hij hoofdzakelijk in Gambhira (een plaats van afzondering) en verkeerde Chaitanya in steeds diepere meditatietrances (samadhi). Onder de Pandas (overerfelijke priesters) van de Jagannatha tempel wordt wel gefluisterd dat Chaitanya door hen binnen de muren van de tempel zou zijn vermoord vanwege onenigheid over zijn acceptatie van moslims en kastenlozen als discipelen.
[bewerk] De traditie van Shri Chaitanya
Hoewel hij in de Madhava traditie werd geïnitieerd, startte Shri Chaitanya feitelijk een geheel eigen traditie, die een aantal duidelijke verschillen vertoont met de praktijken en de theologie van de volgelingen van Madhava. Naar verluidt heeft Shri Chaitanya zelf geen boeken geschreven, maar er bestaat een serie liederen met acht verzen met zijn bhakti yoga onderricht, de Siksastakam, die wel aan hem worden toegeschreven. Chaitanya verzocht een select groepje volgelingen, die later bekend zouden worden als de Acht Gosvamis, om de theologie van de bhakti die hij in zijn geschriften had onderwezen, op systematische wijze uit te gaan dragen. Deze zes theologen waren Rupa Gosvami, Sanatan Gosvami, Gopal Bhatta Gosvami, Raghunatham Gosvami, Bhatta Gosvami, Raghunata Das Gosvami en Jiva Gosvami.
Narottama Das Thakur, Shrinivasa Acharya en Shyamananada Pandit, die onder leiding van Jiva Gosvami studeerden, waren de getrouwen van de tweede generatie van het Gaudiya Vaishnavisme. Zij zorgden voor de verspreiding van de leringen van de Gosvamis over heel Bengalen, Orissa en andere regio's van Oostelijk India. Velen die met hen in aanraking kwamen werden zelf ook eminente leraren zoals Ramachandra Kaviraja en Ganga-narayana Chakravarti, Rasikananda, etc.
Op het festival van Kheturi, dat werd georganiseerd door Jahnava Thakurani, de echtgenote van Nityananda, kwamen de leiders van de diverse vertakkingen van Shri Chaitanya's volgelingen voor het eerst bijeen. Dankzij zulke festivals raakten de leden van de los georganiseerde traditie bekend met de andere afdelingen en hun respectievelijke theologiën en enigszins afwijkende gebruiken. Toch heeft de beweging haar pluriforme karakter behouden en is ze zonder centrale autoriteit gebleven.
Rond deze tijd startten de nakomelingen van Nityananda en Advaita, voorgezeten door Virabhadra, Krishna Mishra en Jiva Gosvami hun familie tradities (vamsa) om de Gaudiya Vaishnava traditie in stand te houden. De vamsa's die via Virabhadra van Nityananda loopt, vormt heden ten dage de meeste prominente groep in de moderne Gaudiya traditie, net zoals de nakomelingen van Advaita en afstammelingen van vele andere discipelen van Chaitanya nog altijd volgelingen kennen, vooral op het platteland van Bengalen.
De leringen van Shri Chaitanya werden in de tweede helft van de twintigste eeuw naar het Westen gebracht door de swami Prabhupada Bhaktivadanta, een leerling van de Saraswati tak van de Chaitanya traditie. In de daarop volgende jaren zwermden ook van andere Gaudiya sekten die Shri Chaitanya vereren goeroes en acharya's vanuit Mathura District, West-Bengalen en Orissa uit, om tempels te vestigen buiten India.
