Romulus en Remus
Voor de planeten uit Star Trek; zie Romulus en Remus (Star Trek)
Romulus en Remus zijn in de Romeinse mythologie de tweelingzonen van Mars en Rhea Silvia (ook Ilia genoemd) en stichters van Rome. De stichting wordt in de legende gedateerd op 21 april 753 v. Chr..
Het verhaal over de stichting van Rome werd voor het eerst opgetekend in de 3e eeuw voor Christus. Romulus en Remus zouden de nakomelingen zijn van de Trojaan Aeneas. Aeneas ontsnapte met zijn vader Anchises en zijn zoon Ascanius uit het brandende Troje en belandde na veel omzwervingen aan de rivier de Tiber in Italië. Een van zijn nakomelingen, de priesteres en Vestaalse maagd Rhea Silvia, was zwanger van de oorlogsgod Mars. Nadat zij Romulus en Remus in een rieten mandje in de Tiber had gelegd, werden ze gevonden en gezoogd door een wolvin.
Volgens de legende vermoordde Romulus zijn tweelingbroer Remus na een ruzie over de vraag wie van beiden over de nieuw gestichte stad zou gaan heersen en er zijn naam aan mocht geven. Aldus werd Romulus de eerste koning van Rome. Hij zou zijn naam aan de stad Rome die werd gebouwd op de Mons Palatinus hebben gegeven (hoewel het waarschijnlijker is dat het omgekeerd was).
Alhoewel het verhaal zelf als een mythe wordt beschouwd, lijkt het erop dat het jaar 753 v. Chr. een vrij goede schatting is voor het ontstaan van de polis Rome (er was al veel eerder bewoning, maar pas rond 750 v. Chr. begonnen deze zich echt te organiseren als gemeenschap).
Inhoud |
Legende
Verwekking en geboorte van de jongens
Ascanius, de overgrootvader van de jongens en zoon van Aeneas, had de stad Alba Longa gesticht en nagelaten aan zijn zonen Amulius en Numitor. Zijn zonen spraken af dat de eerste de schatkist zou beheren, terwijl de tweede de regering bekwam. Het duurde echter niet lang of Amulius stootte zijn broer Numitor van de troon.
Omdat hij vernomen had dat hij van de troon verstoten zou worden door de kleinzonen van zijn broer, beval hij zijn nicht Rhea Silvia, de enige dochter van Numitor, om een Vestaalse maagd te worden en aldus haar kuisheid te bewaren. Dat was echter buiten de god Mars gerekend, die Rhea Silva overmeesterd en bij haar een tweeling verwekte: Romulus en Remus. Rhea Silva werd hierop volgens sommigen levend begraven, zoals het gebruik in Rome nog altijd als straf voorschreef voor onkuise Vestalinnen. Volgens anderen gevangen gezet maar na de dood van Amulius bevrijd. Hoewel het ook kan dat ze in de Tiber geworpen werd en de stroomgod haar als echtgenote nam.
Toen Amulius dit vernam, beval hij dat de tweeling in een mandje op de Tiber gezet moesten worden, opdat ze zouden verdrinken. Toevallig was de rivier net buiten haar oevers getreden de jongens bleven toen de rivier zicht terugtrok naar haar beding achter op het droge land onder een vijgeboom. Daar werden ze gezoogd door een wolvin, zodat de jongens konden overleven (het Latijnse woord voor wolvin, lupa, kan echter ook prostituee betekenen; vandaar dat er ook wel gesuggereerd wordt dat de jongens helemaal niet door een wolvin zijn opgevoed maar gewoon door een vrouw). Uiteindelijk werden de jongens gevonden door de herder Faustulus, die hen met zijn echtgenote Acca Larentia opvoedde samen met hun eigen kroost.
Toen één van Acca Larentia's zonen overleden was, trad Romulus in diens plaats op en alle twaalf offerden zij éénmaal in het jaar voor het gedijen der veldvruchten. Dit zou het ontstaan van de fratres Arvales verklaren.
De jongens groeiden op en hielpen bij het beschermen van de kuddes. Toen ze van hun adoptievader vernamen wat hun afkomst was, trokken ze op naar Alba Longa om hun grootvader te wreken. Ze onttroonden hun oudoom Amulius en herstelden hun grootvader Numitor op de troon. Vervolgens besloten de jongens op hun beurt een eigen stad te stichten.
Stichting van Rome en de dood van Remus
De beide jongemannen besloten een stad te stichten op de plaats waar ze gevonden waren. Deze plek leek ideaal gelegen te zijn, want er was daar een eiland in de Tiber, waardoor deze rivier (die toen nog niet overspannen werd door bruggen) kon worden overgestoken. Toen stonden de broers voor een dilemma: wie moest over hun nieuw stad heersen? Bij het ochtendkrieken zag Remus zes gieren, wat deze zag als een teken van de goden opdat hij de heerser van de nieuwe stad moest zijn. Maar Romulus die enige tijd later twaalf gieren waarnam, meende dat hij door de goden verkozen was om over de stad te heersen, hoewel het aantal in vogelwaarnemingen geen rol speelt. Hierop kregen de broers een hoog oplopende ruzie.
Een eerste versie vertelt dat beide broers een eigen achterban hadden die hun kandidaat uitriepen tot koning en vervolgens slaags geraakten. In deze gevechten zou Remus dodelijk getroffen geweest zijn. Een andere, meer bekende versie, is dat Romulus met een ploeg de grenzen van zijn nieuwe stad getrokken had (die het Pomerium zouden afbakenen). Hierop zou Remus over deze grens gesprongen zijn om zijn broer uit te dagen, die hem in zijn woede doodde.
