Quad (vervoermiddel)
| Quad (vervoermiddel) | |
 |
|
| Aandrijving | motor |
| Periode | vanaf eind 20e eeuw |
| Snelheid | 50 - >320 km/u |
| Beschikbaarheid | particulier bezit |
| Infrastructuur | wegen & bossen |
| Doelgroep | 1 of 2 persoon |
Een quad is een vierwielige motorfiets of brommer en dus een motorvoertuig.
Inhoud |
[bewerk] Soorten
Quads kunnen worden verdeeld in twee categorieën: utilityquads en sportquads.
[bewerk] Utilityquad
Een utilityquad is een grote quad met grote banden, gebouwd voor zoals de naam het al zegt: werken. Ze zijn voorzien van sterke motoren en vaak ook 4x4-aandrijvingen. Onder meer op boerderijen worden utilityquads gebruikt. Ook rattenvangers maken tegenwoordig vaak gebruik van utilityquads. Voor recreatief gebruik zijn ze zeer geschikt voor het ruige terreinwerk, de 4x4-aandrijving maakt ze geschikt voor het doorkruisen van bijvoorbeeld modderpoelen.
Eventueel met behulp van een lier kunnen deze quads vrijwel alle terreinomstandigheden overwinnen.
Utilityquads zijn gemaakt om werk te verrichten en om over ruig terrein te kunnen rijden. Ze zijn niet zo vinnig als hun sportieve tegenhangers maar ze zijn wel veel robuuster. Deze machines zijn sterk gebouwd en klimmen over bijna alle obstakels heen zonder dat hierdoor het chassis erg beschadigd wordt, bij sportquads is dat niet het geval.
Maar al het voorgaande wil niet zeggen dat de utility's lomp zijn. De topmodellen kunnen zo hard accelereren als de meeste sport-ATV's en gaan ook even snel. Ze zijn een stuk krachtiger maar ook een stuk zwaarder. Door hun hogere gewicht zijn ze niet zo vinnig maar bij de topmodellen zijn de stuureigenschappen meestal ook goed. Hun cilinderinhoud varieert van 200 tot 760 cc. Bij de sportquads bedraagt het maximum ongeveer 500 cc, met uitzondering van de Kawasaki kfx700, die er 700 telt.
| Quad (vervoermiddel) | |
| Aandrijving | motor: viertaktmotor met 2 staande Cilinders (760 cc). Elektronische brandstofinjectie. |
| Periode | vanaf 2002 |
| Snelheid | maximaal 110 km/u |
| Beschikbaarheid | particulier bezit |
| Infrastructuur | wegen & allerlei terrein |
| Doelgroep | 1 persoon |
Nog een verschil is dat de utility's over onafhankelijke achterwielophanging beschikken. Dit zorgt dat de beweging van het ene achterwiel het andere niet beïnvloedt, wat het comfort en de grip bevordert. De sportquads hebben meestal een starre achteras en kunnen wel beter driften (slippen bij het nemen van een bocht) maar zijn veel minder geschikt voor het echt ruige terreinwerk. Bovendien zijn de meeste sportquads aangedreven door een ketting, net zoals een motorfiets, omdat een kettingaandrijving sportief en licht is. Het grote nadeel hiervan is dat de ketting onderhouden en soms vervangen moet worden. De utilityquads daarentegen worden, net zoals een auto, aangedreven door een cardanas. De torsie van de motor wordt via een roterende stang die in een oliebad draait van de transmissie naar de wielen gebracht. Deze aandrijving is iets zwaarder maar veel sterker, betrouwbaarder en onderhoudsvriendelijker. Een cardanaandrijving is dan ook helemaal onderhoudsvrij.
Bijna alle utilitymodellen hebben rekken voor- en achteraan waar men zaken op kan plaatsen (soms zelfs meer dan 100 kg) en een grote reeks accessoires, bijvoorbeeld grasmaaiers, ploegen, grote opbergboxen, extra brandstoftanks en lieren. (De foto hiernaast is eigendom van 'polaris industries'©)
[bewerk] Sportquad
Deze quads worden gebruikt als sportvoertuig. Door hun snelle motoren kunnen ze snel accelereren en hoge snelheden behalen. In principe zijn sportquads gewoon gemaakt om zo snel en wendbaar mogelijk te zijn op een zanderig of modderig terrein, maar voor diepe modder en ander erg moeilijk terrein zijn ze minder geschikt. Sportquads zijn ook niet gemaakt om werk mee te verrichten.
Ook zijn de frames en schokdempers gebouwd voor het gebruik op bijvoorbeeld crossbanen. De populaire sportquads worden alleen nog maar voorzien van viertaktmotoren. In tegenstelling tot tweetaktmotoren leveren de viertaktmotoren weinig vermogen in verhouding met hun cilinderinhoud, maar door de huidige technieken is het mogelijk om toch veel vermogen uit de viertaktmotorblokken te halen. De populairste sportquad op dit moment, is de Yamaha YFZ450, zijn tegenstander in de 450cc-klasse is onder andere de Honda TRX450R.
Als de quad is voorzien van een kenteken mag men er ook mee op de openbare weg rijden. De quad wordt gelijkgesteld aan een motor of een auto. Wanneer op het kentekenbewijs geen maximale snelheid lager dan 60 km/h is aangegeven, mag de quad zelfs op de snelweg. Al is dit niet verstandig omdat het voertuig door de korte wielbasis en de geringe breedte nogal instabiel is.
[bewerk] Opbouw
- Aan het rechterhandvat bevindt zich de gashendel. Gasgeven gaat door middel van druk met de duim.
- Hendels aan de linker- en rechterstuurhelft bedienen de remmen. Sommige types hebben een voetrem (rechts) en aan de rechterstuurhelft een handrem.
- Een drukknop links bedient de claxon.
- De richtingaanwijzer wordt bediend door een of meer knoppen aan de linkerkant.
[bewerk] Geschiedenis
Quads werden in de beginjaren ook wel ATV (All Terrain Vehicle) genoemd.
De ontwikkeling van de quad begon met de driewielers, ook wel ATC of trike genoemd. In 1980 kwam Yamaha als eerste met haar productiemodel, de Yamaha Tri-moto. Het jaar daarop kwam Honda met haar Honda ATC250R. De ATC250R wordt in 2005 nog steeds gebruikt en er zijn nog allerlei onderdelen voor verkrijgbaar.
Vanwege de instabiliteit van de ATC's, werd besloten te stoppen met de productie van ATC's. Er gebeurden te veel ongelukken mee. Daarom werd alleen nog doorgegaan met de productie van ATV's (quads). Suzuki kwam in 1983 met de eerste quad, de Suzuki LT125. Yamaha kwam in 1985 met een utilitymodel, de Yamaha YFM200. Honda kwam in 1986 met een aantal quads, waaronder de Honda TRX250R.
De Yamaha Banshee is voor het eerst geproduceerd in 1987. De motor komt uit de populaire 350RD-racemotoren. Net als de Yamaha Blaster uit 1988 wordt de Yamaha Banshee nog steeds geproduceerd. De Yamaha Blaster is nog steeds een van de populairste instapmodellen voor de quadsport. In al deze jaren hebben de modellen slechts minimale wijzigingen ondergaan. De Yamaha Blaster heeft sinds 2003 een nieuw design en is volledig voorzien van schijfremmen. De Yamaha Banshee is behalve de kleur niet veranderd in design.
Het grootste deel van de quads wordt in de Verenigde Staten verkocht. Als gevolg van de steeds strenger wordende Amerikaanse milieu-eisen worden nog slechts weinig quads met een tweetaktmotor verkocht. De enige twee tweetaktfabrieksmodellen die nog verkrijgbaar zijn, zijn de Yamaha Banshee en de Yamaha Blaster. Gezien de populariteit van de Banshee en Blaster, zullen deze misschien worden voorzien van een viertaktmotor.
Quads worden sinds de introductie van de eerste modellen steeds populairder in de Verenigde Staten. Het merendeel van de verkochte motorvoertuigen in de Verenigde Staten betreft quads. In Europa blijft de quad in 2005 een zeldzaam sportvoertuig, al begint hij sinds 2000 in Europa steeds populairder te worden.
