Pterodactylus

Pterodactylus antiquus is een pterosauriër die leefde in het Late Jura, de naamgever van de groep der Pterodactyloidea.

Pterodactylus is de eerste pterosauriër waarvan wetenschappers zich bewust waren dat hij bestond: in 1784 beschreef Cosimi Allessandro Collini, de curator van het Naturalienkabinet van Karel Theodoor van Beieren, de keurvorst van de Palts, deze vondst uit de kalk van de Eichstätt die de wereld voor een raadsel stelde. Niemand wist precies wat het beest voor iets was, totdat de Duits/Franse vergelijkende anatoom Georg Kuefer — alias Georges Cuvier — in 1809 tot de conclusie kwam dat het een vliegend reptiel betrof, dat hij informeel ptero-dactyle noemde, ofwel "vleugelvinger", omdat het vleugelbot uit de vierde vinger van de hand bestond.

De Duitser Samuel Thomas von Soemmerring bestudeerde het hierop opnieuw, kwam tot het afwijkend oordeel dat het een vleermuis was en noemde het dier in 1812 Ornithocephalus antiquus. In 1819 latiniseerde Cuvier ptero-dactyle tot Pterodactylus maar gebruikte de soortnaam longirostris. Dit alles betekent dat de geslachtsnaam van Cuvier samengevoegd moet worden met de soortnaam van Von Soemmerring en de volle naam dus luidt: Pterodactylus antiquus.

Later zouden nog vele andere soorten benoemd worden: van die uit andere gebieden meent men nu dat ze tot andere geslachten behoren; van die uit Duitsland dat ze slechts ontogenetische groeifasen vertegenwoordigen van één enkele soort.

Het geslacht is door zeer vele uitstekende skeletten bekend die door het kalkgesteente van de Solnhofen formatie perfect bewaard zijn gebleven, meestal van juveniele dieren. Pterodactylus had een maximale spanwijdte van zo'n 2,5 meter. Hij had een zeer langgerekte schedel, die tijdens de groei relatief langer werd, met vele kleine iets vooruitstekende tanden. Hij had geen schedelkam.