Proefballonnetje
Een proefballonnetje is de politieke term voor een ideetje van een politicus, om te kijken wat de reacties van het publiek, de media of de politiek zullen zijn. Vaak zijn het ferme uitspraken, die via de media worden uitgespeeld en laat de politicus via marktonderzoek meten wat het publiek van het idee vindt.
Niet zelden ontstaat er grote commotie over een proefballonnetje, waarna de politicus deze weer terug moet nemen. De term wordt ook buiten de politiek gebruikt: zo schreven Belgische media over een proefballonnetje toen in september 2005 geruchten over een fusie van Fortis en Dexia opstaken.
Bekende voorbeelden van proefballonnetjes:
- 2002: LPF-minister Hilbrand Nawijn voor Vreemdelingenzaken en Integratie pleitte voor herinvoering van de doodstraf en noemde dat Volkert van der Graaf (de moordenaar van Pim Fortuyn) als eerste in aanmerking diende te komen voor deze straf;
- 2005: D66-minister Alexander Pechtold pleitte voor het ter discussie stellen van de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek;
- Met enige regelmaat opperen politici (met name van D66) voor afschaffing van artikel 23 in de Nederlandse Grondwet (die openbaar en bijzonder onderwijs aan elkaar gelijkstelt).
