Pijnstoornis

Een somatoforme pijnstoornis is een psychische aandoening waarbij de patiënt acuut of chronisch lichamelijk pijn lijdt. Bij onderzoek is echter geen lichamelijke oorzaak te vinden is en ook geen bewijs dat de pijn met opzet wordt nagebootst. De aandoening wordt ook wel psychogene pijn genoemd. In het DSM-IV is de aandoening ingedeeld bij de somatoforme stoornissen.

De klachten kunnen zich in alle lichaamsdelen voordoen, maar het meest gebruikelijk zijn de rug, het hoofd, de buik en de borst. Soms zijn patiënten erg terughoudend in het erkennen van psychische oorzaken en werken niet altijd mee aan therapie.

In bepaalde gevallen kan wel een lichamelijke oorzaak worden gevonden, maar zijn de klachten veel erger dat bij het ziektebeeld verwacht kan worden.

Het DSM-IV geeft de volgende criteria voor de pijnstoornis:

• A. Pijn in een of meer delen van de anatomie is het belangrijkste aspect van het klinische beeld en deze is ernstig genoeg voor medische aandacht.
• B. De pijn veroorzaakt klinisch duidelijk lijden of problemen in de sociale omgang, op het werk of op andere belangrijke terreinen.
• C. Psychologische factoren spelen een belangrijke rol in het ontstaan, de ernst, de verergering of de duur van de pijn.
• D. De symptomen zijn niet met opzet nagebootst of opgewekt (zoals bij een nagebootste stoornis of querulantenwaan).
• E. De pijn komt niet uitsluitend voor als onderdeel van een stemmingsstoornis, angststoornis of psychotische stoornis en voldoet niet aan de criteria voor dyspareunie (pijn tijdens de geslachtsgemeenschap).