Particularisme
Particularisme is de exclusieve wijding aan een groep van eigen interesse. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat christenen, joden, hindoeïsten, boeddhisten enz. zich exclusief op hun eigen manier van denken richten. Het begrip legt niet alleen de nadruk op het geloof maar ook op staat, bijvoorbeeld alleen interesse in Nederland, Vlaanderen of België, het kan ook zijn dat men zich richt op groeperingen en mensen met bepaalde liefhebberijen enzovoorts.
In politieke sferen houdt het verband met cliëntelisme, het verlenen van diensten aan (potentiële) kiezers - meest uit eigen etnische kring - tijdens de uitoefening van het politiek mandaat. Een particularistisch ingesteld politicus zal zijn eigen belang voorop stellen maar het verkopen als dat van meerderen en in ruil daarvoor zich aan cliëntelisme schuldig maken.
Particularisme en cliëntelisme waren in West-Europa schering en inslag ten tijde van de invoering van het algemeen kiesrecht, maar komen nog steeds voor in etnische kringen en in instabiele democratiëen, zoals de Belgische en Italiaanse; in het algemeen in landen waar de machtafstand groot is en lagergeplaatsten op de maatschappelijke ladder geneigd zijn hun persoonlijke machtsspelletjes via de politiek uit te vechten.
