Openbaar lichaam
De belangrijkste openbare lichamen zijn het rijk, de provincies, de gemeenten en de waterschappen.
Artikel 134 van de Nederlandse grondwet bepaalt dat bij of krachtens de wet openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere openbare lichamen worden ingesteld en opgeheven. Artikel 135 bepaalt dat de wet regels geeft ter voorziening in zaken waarbij twee of meer openbare lichamen (bijv. gemeenten en/of waterschappen) zijn betrokken, en dat daarbij in de instelling van een nieuw openbaar lichaam kan worden voorzien.
Voorbeelden:
- plusregios
- Openbaar Lichaam Muskusrattenbestrijding Utrecht (OLM)
- product- en bedrijfschappen
- Nederlandse Orde van Advocaten
- Orde van Octrooigemachtigden
- Nederlands Instituut van Registeraccountants (het NIVRA, 1962)
- Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten (NovAA)
- Nederlandse Loodsencorporatie (NLC, 1991).
- Koninklijk Notariële Beroepsorganisatie 1999
- Beroepsorganisatie voor gerechtsdeurwaarders (in oprichting)
- Arbeidsvoorzieningsorganisatie (1990)
- voormalig:
- Openbaar lichaam Rijnmond, 1965 - 1986
[bewerk] Gebieden die niet onder een gemeente vallen
De eilanden Bonaire (11.000 inw.), Sint-Eustatius (2600 inw.) en Saba (1400 inw.) krijgen per 1 juli 2007 elk de status van openbaar lichaam; elk van deze drie openbare lichamen zal grotendeels overeenkomen met een gemeente van Nederland, maar er zullen ook verschillen zijn.
Voormalige openbare lichamen:
- Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders, 1955 - 1996
- Openbaar lichaam De Noordoostelijke Polder, bestaand uit de Noordoostpolder met uitzondering van Urk, 1942 - 1962
- de geannexeerde gebieden aan de Duitse grens, Drostambt Elten en Drostambt Tudderen, 1949 - 1963