Motie
Een motie is een uitspraak (in de meeste gevallen een verzoek) van een volksvertegenwoordiging (bijvoorbeeld de Gemeenteraad of Tweede Kamer) aan het dagelijks bestuur (bijvoorbeeld Gedeputeerde Staten van een provincie) om iets te doen of juist na te laten.
Alle volksvertegenwoordigers kunnen een motie indienen. De motie krijgt pas betekenis als een meerderheid van de volksvertegenwoordigers voor de motie stemt. Behalve bij een motie van wantrouwen zijn de bewindslieden niet verplicht om een motie uit te voeren.
Oorspronkelijk werden moties vooral ingediend door de oppositiepartijen. Met de opkomst van het dualisme worden moties vandaag de dag ook veel meer ingediend door coalitiepartijen.
In Nederland beginnen moties meestal met gehoord de beraadslaging. In het middenstuk wordt vaak een aantal punten opgesomd die de volksvertegenwoordiger geconstateerd heeft (constaterende...) en/of in overweging heeft genomen (overwegende...). Daarna volgt een verzoek aan het dagelijks bestuur (bijvoorbeeld verzoekt de regering... of draagt het college op...). Een motie eindigt met de woorden en gaat over tot de orde van de dag.
Een bijzondere motie is de motie van wantrouwen. Als een motie van wantrouwen wordt aangenomen, dient de bewindspersoon / de bewindslieden op te stappen. Een minder zware motie is de motie van afkeuring, die in wezen betekent dat er een motie van wantrouwen zal volgen als het beleid niet veranderd wordt. Een nog mildere vorm is de motie van treurnis.
Een motie in een gemeenteraad die voornamelijk gericht is op de landelijke politiek ('De raad verzoekt het college bij het Rijk dit en dat onder de aandacht te brengen') heet ook wel een postzegelmotie. Postzegel erop, versturen, klaar.
[bewerk] Tweede Kamer
Jaarlijks dienen de leden van de Tweede Kamer een groot aantal moties in.
| Jaar | Aantal ingediende moties |
|---|---|
| 2002 | 1158 |
| 2003 | 1007 |
| 2004 | 1309 |
| 2005 | 1434 |
In 2003 is de verdeling per fractie als volgt:
| Partij | Percentage |
|---|---|
| PvdA | 21,95% |
| GroenLinks | 16,89% |
| SP | 12,51% |
| CDA | 12,12% |
| D66 | 11,22% |
| VVD | 10,72% |
| LPF | 6,95% |
| ChristenUnie | 4,77% |
| SGP | 2,88% |
