Minister-president van India
De minister-president van India is na de president van India de machtigste persoon in de Indiase regering. In de praktijk heeft de president een meer ceremoniële taak en de minister-president meer een uitvoerende taak.
India heeft een parlementair overheidssysteem, dat naar dat van het Verenigd Koninkrijk is gemodelleerd. Bij dit systeem is de minister-president over het algemeen de leider van een partij (of coalitie van partijen) die een meerderheid in het Lagerhuis (Lok Sabha) van het Indiase parlement hebben.
Er zijn twaalf mensen geweest die als minister-president van India hebben gediend. Jawaharlal Nehru die vier termijnen lang het ambt bekleedde (1947-1952, 1952-1957, 1957-1962 en 1962-1964) was de langst zittende minister-president van het land. Indira Gandhi was drie termijnen minister-president (1966-1971, 1971-1977 en 1980-1984) en Atal Behari Vajpayee twee termijnen (1996, 1998-2004). De overige minister-presidenten bekleedden het ambt één termijn.
Gedurende het begin van het Indiase parlementaire systeem was de Congrespartij veruit de grootste partij van het land. De eerste dertig jaar naar de onafhankelijkheid van India was de minister-president steeds lid van die partij. Morarji Desai werd in 1977 de eerste minister-president die niet lid was van de Congrespartij. Atal Behari Vajpayee werd in 1996 de eerste minister-president van de Bharatiya Janata-partij. Na de verkiezingen van 2004 kwam de Congrespartij weer als winnaar uit de bus, en Dr. Manmohan Singh werd benoemd tot minister-president nadat partijleider Sonia Gandhi zich had teruggetrokken. Hij is de eerste niet-hindoeïstische minister-president van India.
De officiële woonplaats van de minister-president van India is 7 Race Course Road.
[bewerk] Lijst van ministers-presidenten van India
Nr. | Naam | Begin ambtsperiode | Einde ambtsperiode | Partij |
---|---|---|---|---|
01 | Jawaharlal Nehru | 15 augustus 1947 | 27 mei 1964 | Congrespartij |
* | Gulzari Lal Nanda | 27 mei 1964 | 9 juni 1964 | Congrespartij |
02 | Lal Bahadur Shastri | 9 juni 1964 | 11 januari 1966 | Congrespartij |
* | Gulzari Lal Nanda | 11 januari 1966 | 24 januari 1966 | Congrespartij |
03 | Indira Gandhi | 24 januari 1966 | 25 maart 1977 | Congrespartij |
04 | Morarji Desai | 24 maart 1977 | 28 juli 1979 | Janata-partij |
05 | Choudhary Charan Singh | 28 juli 1979 | 14 januari 1980 | Janata-partij |
** | Indira Gandhi | 14 januari 1980 | 31 oktober 1984 | Congrespartij |
06 | Rajiv Gandhi | 31 oktober 1984 | 2 december 1989 | Congrespartij |
07 | Vishwanath Pratap Singh | 2 december 1989 | 10 november 1990 | Janata Dal |
08 | Chandra Shekhar | 10 november 1990 | 21 juni 1991 | Janata Dal |
09 | Narasimha Rao | 21 juni 1991 | 16 mei 1996 | Congrespartij |
10 | Atal Behari Vajpayee | 16 mei 1996 | 1 juni 1996 | Bharatiya Janata |
11 | Deve Gowda | 1 juni 1996 | 21 april 1997 | Janata Dal |
12 | Inder Kumar Gujral | 21 april 1997 | 19 maart 1998 | Janata Dal |
** | Atal Behari Vajpayee | 19 maart 1998 | 22 mei 2004 | Bharatiya Janata |
13 | Manmohan Singh | 22 mei 2004 | (n.v.t.) | Congrespartij |