Metronoom
Een metronoom is een instrument om een muzikaal tempo weer te geven. Naast de traditionele mechanische metronoom bestaan er tegenwoordig allerlei elektronische uitvoeringen.
De mechanische uitvoering van de metronoom bestaat uit een uurwerk met een omgekeerde slinger (natuurkunde). De slinger beweegt regelmatig heen en weer en geeft elke cyclus twee duidelijk hoorbare tikken. Door verstelling van een gewichtje op de slinger kan de slingertijd veranderd worden. Sommige metronomen kunnen ook ter aanduiding van de maatsoort een belsignaal laten horen aan het begin van een maat. Niet alleen de tikken, maar ook de regelmatige beweging van de slinger, helpen de musicus bij het bepalen van het juiste tempo en het aanhouden van de maat.
Het zogeheten metronoomcijfer is een maat voor het aantal tellen per minuut.
De eerste metronoom werd gemaakt door de Duitse fabrikant Maelzel. Daarom wordt een metronoomaanduiding in de muzieknotatie aangegeven met M.M. (Maelzels Metronoom)
Bij benadering komen de traditionele tempo-aanduidingen als volgt overeen met de metronoomcijfers:
- Largo: 40 - 60
- Adagio: 66 - 76
- Andante: 69 - 84
- Moderato: 88 - 104
- Allegretto: 108 - 120
- Allegro: 126 - 138
- Vivace: 144 - 160
- Presto: 168 - 192
- Prestissimo:200 - 208
Een uitgebreidere lijst:
- < 40 Grave
- tot 48 Lento
- tot 60 Larghetto
- tot 60 Largo
- tot 76 Adagio
- tot 76 Sostenuto
- tot 84 Andante
- tot 84 Maestoso
- tot 90 Andantino
- tot 104 Moderato
- tot 120 Allegretto
- tot 120 Animato
- tot 138 Allegro
- tot 160 Vivace
- tot 192 Allegro assai
- tot 192 Allegro vivace
- tot 192 Presto
- tot 208 Prestissimo
