Kopstem

De kopstem of falset is een wijze van zingen waarbij meer vanuit de keel wordt gezongen, en de stembanden anders worden gebruikt, waardoor een dun, onnatuurlijk en vrouwelijk gezang ten gehore wordt gebracht.

De kopstem klinkt derhalve wat hoger van toon en enigszins zeurderig. Dit wordt technisch gezien bereikt door verhoging van de zangtoon en door een bepaalde stand van het strottenhoofd en de stembanden; de borstresonans wordt hierbij uitgeschakeld waardoor geen lage tonen worden geproduceerd. Ongeoefende zangers kunnen onbedoeld wel eens "overslaan" naar de kopstem als ze hoge noten proberen te zingen.

Deze wijze van zingen wordt voornamelijk door mannen toegepast. In het verleden werd de kopstem vaak als vals beschouwd, echter door de opkomst van de rhythm and blues eind jaren negentig heeft de kopstem aan populariteit gewonnen. De kopstem diende tot in de 18e eeuw ter vervanging van vrouwenstemmen, omdat vrouwen tot dan toe bij het uitvoeren van kerkmuziek ongewenst waren.