Joseph-Marie Jacquard
Joseph-Marie Jacquard (7 juli 1752 – 7 augustus 1834) was een Frans uitvinder van het programmeerbare weefgetouw.
Jacquard werd geboren in Lyon (Frankrijk) als zoon van een (zijde) wever. Zijn vader had een werkplaats met twee weefgetouwen, die Jacquard erfde. Hij was niet erg succesvol met dit bedrijf, naar gezegd wordt omdat hij al zijn tijd besteedde het proces te verbeteren. Hij werd gedwongen in Bresse te werken, terwijl zijn vrouw in Lyon werkte.
In 1790 ging hij een 50 jaar oude weefmachine herstellen . Voorbouwend op de ideeën van anderen realiseerde hij de eerste volautomatische weefmachine. Daarbij maakte hij gebruik van aan elkaar bevestigde kartonnen kaarten met daarin geponste gaten. Het principe was als volgt: Een gat werd voorgedraaid; op plaatsen met een gat werden stangen doorgelaten en op andere plaatsen werden de stangen tegengehouden. De automaat bracht het patroon aan volgens de rangschikking van de gaten in de kaarten. De ponskaarten fungeerden als informatiedrager, ze vormden het “programma”. We herkennen hetzelfde principe dat gebruikt wordt bij onze hedendaagse computers. Het grote verschil is echter dat de instructies nu in het geheugen van de PC worden opgeslagen.
In 1793 nam Jacquard deel aan de onsuccesvolle verdediging van Lyon tegen de troepen van de Conventie. Hierna ging hij voor de Conventie vechten aan de Rhône en de Loire. Na een actieve dienst, waarin zijn jonge zoon aan zijn zijde werd doodgeschoten, ging hij terug naar Lyon.
Terug in Lyon werd hij medewerker in een fabriek. Zijn vrije tijd besteedde hij aan het bouwen van een verbeterd weefgetouw. In 1801 toonde hij zijn uitvinding op een industriële beurs in Parijs. Zijn weefgetouw werd later door wevers, die voor hun broodwinning vreesden, verwoest.
In 1803 werd Jacquard gevraagd te komen werken voor de Conservatoire national des arts et métiers in Parijs. Daar ontdekte Jacquard de resten van een weefgetouw van Jacques de Vaucanson en reconstrueerde en verbeterde hij dit weefgetouw. Wederom waren de wevers niet blij met zijn uitvinding. De voordelen van het weefgetouw echter verzekerde de aanwending hiervan. In 1804 zijn demonstreerde hij een later model aan Napoleon. Jaquard kreeg het kruis van het Legioen van Eer, een jaarlijkse uitkering plus een royalty voor elke machine. In 1806 werd het weefgetouw publiek domein verklaard. Jacquard kreeg als beloning een pensioen.
Jacquard stierf in Oullins (Rhóne). Zes jaar na zijn dood werd er ter ere van Jacquard in Lyon een standbeeld opgericht op de plek waar zijn weefgetouw was verwoest.
