John Hanning Speke
John Hanning Speke (4 mei 1827 – 15 september 1864) was een officier in het British Indian army. Hij maakte drie ontdekkingsreizen in Afrika.
In 1854 maakte hij zijn eerste reis. Hij vergezelde toen de bekende Richard Francis Burton bij een expeditie naar Somalië.
In 1856 werd aan Burton gevraagd om een reis te maken naar Oost Afrika met als doel de bron van de Nijl. Opnieuw koos hij Speke om met hem mee te gaan. Beide mannen reisden naar het binnenland van Zanzibar. Daar ontdekten ze het Tanganyikameer. Ze hoorden er ook verhalen van een tweede meer in de buurt, maar Burton was te ziek om te reis voor te zetten dus zette Speke ze alleen verder. Hij vond het meer en doopte het Victoriameer.
Speke kwam eerder dan Burton aan in Engeland and maakte hun reis bekend. Maar er ontstond een “ruzie” tussen hen aangezien Speke meende dat het Victoriameer de bron was van de nijl, terwijl Burton dacht dat dit het Tanganyikameer was. Daarom startte Speke een nieuwe expeditie op om dit probleem op te lossen.
Samen met James Augustus Grant vertrok Speke naar Zanzibar. Ze reisden op de westelijke oever van het meer, zonder er iets van te kunnen zien. Maar aan de Noordelijke kant van het meer vond Speke de nijl.
Speke’s reis loste het probleem niet op, aangezien Burton meende dat het niet honderd procent zeker was dat het de nijl was aangezien Speke de rivier niet helemaal had gevolgd. Er werd een debat gepland op 16 september 1864 om het probleem verder uit te praten. Spijtig genoeg stierf Speke een dag eerder aan een jachtongeluk.
