Jan de Bont

Jan de Bont (Eindhoven, 22 oktober 1943) is een Nederlands cameraman en filmregisseur, die wereldwijd bekend werd als maker van spectaculaire en mooi gefilmde actiefilms. Zijn snelle en visueel overweldigende camerastijl kenmerkt zich door opvallend veel kleur en veel beweging. Hij geldt als een van de beste cinematografen ter wereld.

Hij kreeg bij het grote publiek voor het eerst bekendheid met de film Turks Fruit, die door Paul Verhoeven geregisseerd werd. Als cameraman zou hij nog veel films met Verhoeven maken. In 1994 maakte hij zijn regiedebuut met de film Speed.

[bewerk] Biografie

Jan de Bont volgde filmacademie in Amsterdam. Tijdens zijn studie richtte hij samen met Frans Bromet, René Daalder, Rem Koolhaas en Kees Meyering de filmgroep 1,2,3 enzovoort op. Ze maakten in 1965 samen de korte film "1,2,3 Rhapsodie" die bestond uit vijf sketches waarin ze om beurten de rol van acteur, cameraman, regisseur en scenarioschrijver voor hun rekening namen.

Jan de Bont raakte daar bevriend met Adriaan Ditvoorst, samen met hem was de Bont verantwoordelijk voor het adembenemende zwart/wit camerawerk in films als Paranoia (1967) en De Blinde Fotograaf (1973). In 1971 deed hij het camerawerk voor film Wat Zien Ik?, het kleurrijke en vrolijke camerawerk was het startsein voor een lange en zeer vruchtbare samenwerking met regisseur Paul Verhoeven.

Samen met Verhoeven maakte De Bont filmsklassiekers als Turks Fruit (1973), Keetje Tippel (1975) en De Vierde Man (1983). Vooral deze laatste film trok veel internationale aandacht, vanwege de vreemde surreallistische gloed die de beelden uitstraalden en de voortdurende aanwezigheid van rode dreigende kleuren.

De Bont vertrok medio jaren '70 naar de Verenigde Staten waar hij in het begin aan kleinere producties werkte. Hij werkte in de jaren '80 evenwel nog tweemaal samen met Paul Verhoeven, nl. voor De Vierde Man en voor de internationale middeleeuwse actiefilm Flesh and Blood (1985) waarvoor hij het duistere en grauwe camerawerk leverde.

In de Verenigde Staten specialiseerde De Bont zich ondertussen in extreem dure, groots opgezette actiefilms waarin hij zich een meester toonde in het filmen van explosies, stunts en grootse actiescenes met een altijd bewegende camera. Tegen het eind van de jaren '80 was hij reeds betrokken bij groots opgezette producties, zoals Die Hard (1988), Black Rain (1989), The Hunt for the Red October (1990), Lethal Weapon 3 (1991) en Flatliners (1993). Ook kreeg hij veel lof met zijn zwoele en sensuele camerawerk voor Verhoevens Basic Instinct (1992).

De Bont had nu de status van Hollywoods meest succesvolle cameraman bereikt en hij besloot zich te wagen aan een regisseercarrière. Die carrière ging spectaculair van start met Speed (1994), een actiefilm met een razendsnel tempo en non-stop actie. De film was een groot succes en bewees dat de Bont naast filmen ook regisseren kon. De Bonts volgende film, Twister (1996), een actiefilm vol special effects over een tornado, was eveneens succesvol. De regisseur besloot nu naast regisseren, ook al z'n films zelf te gaan produceren en hij richtte zijn eigen productiemaatschappij op. Daarna had de Bont minder succes: Speed 2 (1997) flopte genadeloos, evenals de mislukte spookhuisfilm The Haunting (1999) en het ondermaatse Tomb Raider 2 (2002).

De Bont was van 1973 tot 1988 getrouwd met actrice Monique van de Ven.

Hij trouwde met Trish Reeves en heeft 2 kinderen, Alexander (die een rolletje had in Speed 2) en An (die het personage van Helen Hunt als kind speelt in Twister).