Jan Uilenberg
Jan Jantinus Uilenberg (Zuidwolde, 10 maart 1881 - Paterswolde, 20 januari 1962) was een Nederlands onderwijzer en auteur van het Drents volkslied.
Uilenberg was onder andere onderwijzer in Nieuw Amsterdam en later hoofdmeester aan de ULO in Smilde. Hij verhuisde op een gegeven moment naar Den Haag maar kreeg heimwee naar zijn geboortestreek en kwam in Smilde terecht.
Zijn eerste pennevrucht als schrijver stamt uit 1911 (Albrecht Beilinck in de stried tegen Jacoba van Beieren). Hij werd medewerker van het maandblad Drenthe en publiceerde bij uitgeverij Van Gorcum in Assen een dialectboek getiteld De olde Joager. Hierin stond ook het gedicht Mijn Drenthe, dat later als 'officieus' Drents volkslied ging functioneren..
Op 28 november 1942 opende de Nederlandsche Kultuurkamer haar Gewestelijk Bureau voor Groningen en Drenthe, onder leiding van de Groninger auteur Ger Griever. Uilenberg trad toe tot de Raad van Advies van dit Gewestelijk Bureau. In 1943 ontving Uilenberg van het nationaalsocialistische Departement van Volksvoorlichting en Kunsten (DVK) een prijs van f 1.000 (omgerekend naar de waarde in 2005 is dit: € 5.400) voor literaire prestaties die in 1942 de aandacht van de jury getrokken hadden. Hij werd onderscheiden in de categorie 'streeklectuur'. Uilenberg toonde zich gevoelig voor de aantrekkingskracht van de ideologie van de bezetter. Zo werd hij lector bij het DVK en hij fungeerde in die hoedanigheid als censor, door manuscripten te voorzien van een ideologisch 'goedkeuringsstempel'. Ook heeft hij namens de Kultuurkamer getracht Drentse auteurs te bewegen toe te treden tot dit door de Duitse bezetter in het leven geroepen orgaan.
| Zie ook: |
|---|
 Portaal: Fascisme en nationaalsocialisme in Nederland . Fascisme in Nederland . Fascisme . Nationaalsocialisme |
