Hyperthyreoïdie
| Hyperthyreoïdie | |
| ICD-10 | E05. |
| ICD-9 | 242, 775.3 |
| DiseasesDB | 6348 |
| MedlinePlus | 000356 |
| eMedicine | med/1109 |
Hyperthyreoïdie is een ziekte ten gevolge van een te grote hoeveelheid schildklierhormoon.
Dit kan optreden door het nemen van schildklierhormoontabletten, maar meestal is dit het gevolg van een te actieve schildklier. Dit kan ontstaan doordat de patiënt antistoffen tegen de eigen schildklier vormt die aangrijpen op de receptoren die de schildklier stimuleren tot een hogere hormoonproductie, waardoor een ontsteking ontstaat van de schildklier met een te hoge hormoonafscheiding. Van de ziekte van Basedow, ook wel de ziekte van Graves genaamd is sprake als er zwelling van de schildklier (struma) optreedt samen met uitpuilende ogen (exoftalmus) en een te snelle hartslag (tachycardie). Dit heet de Merseburger trias, (naar de woonplaats van von Basedow). Deze ziektebeelden vormen een grotendeels overlappend spectrum.
Inhoud |
[bewerk] Symptomen
De schildklierhormonen thyroxine en tri-joodthyronine regelen de intensiteit van de stofwisseling. Bij teveel aan schildklierhormonen zal de stofwisseling worden aangespoord, wat zich uit in het gauw warm hebben, een gejaagde indruk maken, een snelle hartslag (meestal meer dan 100 slagen per minuut in rust), vaak wat trillende vingers, soms darmklachten (diarree) en een ontregelde menstruele cyclus. Soms ontstaan hartritmestoornissen (boezemfibrilleren). In een verder gevorderd stadium is het mogelijk dat de patiënt veel en vaak overgeeft en snel uitgeput raakt. Verder is het mogelijk dat de sterkte van de lens van het oog en/of de cilinder verandert of het oog scheef gaat trekken wat "scheelheid" veroorzaakt.
Los van dit effect staat de struma (krop) die soms wordt gezien, een vergroting van de schildklier. Ook de opengesperde ogen die de patiënt vaak een gejaagde blik geven zijn minder een uiting van gejaagdheid dan van een toenemend volume van de achter de ogen gelegen weefsels, waardoor de oogbol wat naar voren komt. In extreme gevallen kunnen de ogen niet goed meer worden gesloten.
[bewerk] Oorzaken
Meestal een gevolg van een auto-immuunproces waarbij antistoffen tegen schildklierweefsel worden gemaakt maar andere oorzaken zijn mogelijk. Door meting van het hormoon TSH kan worden nagegaan of de hyperthyreoïdie primair of secundair is - in het eerste geval is de TSH zeer laag, in het tweede geval hoog.
[bewerk] Behandeling
Het is mogelijk de werking van de schildklier medicamenteus te blokkeren waarbij dan vaak wel schildklierhormoon moet worden bijgegeven omdat er anders een tekort ontstaat. Na een tijd kan de behandeling worden gestaakt om te zien of er weer een normale schildklierwerking ontstaat. Vaak is dit niet het geval en wordt een groot deel van het schildklierweefsel vernietigd door het geven van een dosis radio-actief jodium, dat zeer selectief in de schildklier wordt opgenomen. Meestal zal de patiënt dan levenslang schildklierhormoon moeten blijven gebruiken. Dit is gelukkig goed mogelijk. In sommige gevallen wordt (een deel van) de schildklier operatief verwijderd.
