Georgi Gapon
Georgi Apollonjevitsj Gapon (1870 - 11 april 1906) was een priester die predikte in de arbeiderswijken van Sint-Petersburg.
Vader Gapon organiseerde in 1904 de Vereniging van Russische Fabrieksarbeiders van St. Petersburg, die gesubsidieerd werd door de politie en de geheime dienst van Sint-Petersburg, de Ochrana. Hij organiseerde op 9 januari 1905 een demonstratie in de vorm van een processie van arbeiders van Sint-Peterburg om een petitie aan te bieden aan de tsaar.
Deze demonstratie liep op tragische wijze uit de hand en staat sindsdien bekend als Bloedige Zondag (1905).
Tsaar Nicolaas II was niet bereid om de petitie in ontvangst te nemen. Ruim honderdduizend mensen deden aan de demonstratie mee en de massa werd steeds luidruchtiger en wilder. De ordestrijdkrachten verloren hun zelfbeheersing, cavaleristen begonnen zich met hun zwaarden een weg door de massa te hakken en onaangekondigd begonnen de infanteristen te schieten. 150 verloren het leven en 200 mensen raakten gewond (volgens een officieel onderzoek van de oppositie; Lenin heeft het later over duizenden doden maar daar is geen bewijs voor).
Vader Gapon werd die dag door zijn volgelingen gered, en verliet hij tijdelijk Rusland. Na "Bloedige Zondag" sprak hij een vervloeking uit over de tsaar en deed hij een oproep tot de arbeiders om in opstand te komen tegen het regime. Deze gebeurtenis is van groot belang, omdat hierdoor het vertrouwen van de arbeiders en boeren in "Vadertje Tsaar" een opdoffer kreeg waarvan het zich niet meer zou herstellen.
In kringen van revolutionairen werd Vader Gapon ervan verdacht een agent provocateur te zijn, en hij werd door de Socialistisch-Revolutionaire Partij ter dood veroordeeld en door een agent van deze partij in april 1906 in Finland vermoord.
