Frans Smits
François Jules Henri Theodoor (Frans) Smits (Den Haag, 22 juni 1915 - 21 februari 2006) was Nederlands bekendste ontwerper van militaire uniformen en emblemen. Hij stond bekend als militair stylist.
[bewerk] Biografie
Frans Smits werd geboren als zoon van een ambtenaar van het Ministerie van Oorlog, waardoor hij al vroeg in aanraking komt met militairen. Van jongs af aan heeft Frans daardoor al veel belangstelling voor de uiterlijke verschijningsvorm van de Nederlandse militair. Ook kan hij al jong goed tekenen. Na zijn middelbare school gaat Frans Smits naar de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. In 1934 meldt hij zich aan voor de Haagse burgerwacht. Na zijn afstuderen in 1936 gaat hij aan de slag bij Bedrijfschap voor Groeten en Fruit. Als het "Genootschap voor Militaire Traditie en Uniformkunde" in 1937 en prijsvraag uitschrijft voor het ontwerpen van een nieuw uniform voor de landmacht, doet Frans Smits als outsider ook mee en weet, samen met twee gardeofficieren, op de eerste plaats te eindigen. Dit levert hem de nodige naamsbekendheid op in de hoge militaire kringen.
Tijdens de mobilisatie van 1940 dient Frans Smits bij het Vrijwillig Landstormkorps Luchtwachtdienst. Na de Nederlandse overgave gaat hij bij het verzet, hij gaat deel uit maken van de ordedienst. In zijn vrije tijd tekent hij uniformen van de Nederlandse strijdkrachten. Na afloop van de Tweede Wereldoorlog stuurt hij een open sollicitatie naar het Ministerie van Oorlog en hij komt zo in contact met de kolonel (later staatssecretaris van Defensie) Calmeyer, die op dat moment is belast met tradities en uniformen. Hij wordt aangenomen en gaat aan de slag voor de pas opgerichte "Uniformcommissie", die de in heroprichting zijnde Koninklijke Landmacht van de nodige aankleding moet gaan voorzien. Dit is het begin van een jarenlange carrière bij Defensie, waarin Frans Smits zijn stempel drukt op de uiterlijke verschijning van de Nederlandse militair.
Alle baretemblemen die sinds de jaren 50 bij de Koninklijke Landmacht tot heden gedragen worden zijn door hem ontworpen. Tevens ontwierp hij de vele ceremoniële tenuen van het Korps Mariniers en de verschillende onderdelen van de Landmacht (waarvan een groot deel werd ontworpen ter gelegenheid van de inhuldiging van Koningin Juliana in 1948), zoals deze tot op de huidige dag te zien zijn met Prinsjesdag. Ook ontwierp hij veel van de naoorlogse Militaire onderscheidingen en emblemen, zoals bijvoorbeeld het Ereteken voor Orde en Vrede, het Mobilisatie Oorlogskruis, de Verzetsster Oost-Azië en het Kruis voor Recht en Vrijheid. Hoewel Frans Smits officieel al in 1980 met pensioen ging, ontwierp hij tot in 2006 nog steeds nieuwe emblemen, in opdracht voor de uniformcommissie van de Koninklijke Landmacht.
Ook voor andere organisaties ontwierp Frans Smits uniformen, o.a. voor de politie. Zo is het oude embleem van de Nederlandse Gemeentepolitie, de ster met daarin een zwaard en een wetboek, een ontwerp van zijn hand. Daarnaast kreeg hij de opdracht om ceremoniële uniformen te ontwerpen voor de garde van de Ethiopische keizer Haile Selassie. Ook ontwierp hij de uniformen van een aantal muziekkorpsen, zoals dat van Philips. In 1974, bij het 25 jarig bestaan van de NAVO, ontwierp hij voor die gelegeneid voor de PTT een aantal postzegels. De speelstukken van het bekende bordspel Stratego werden eveneens door Smits ontworpen.
Hij trad ook op als adviseur van militaire musea en -muziekfestivals, zo maakte hij jarenlang deel uit van het bestuur van het Legermuseum.
Daarnaast was Frans Smits ook bekend als illustrator. Voor veel publicaties (o.a. Armamentaria, het jaarboek van het Legermuseum, en de Legerkoerier het voorlichtings- en personeelsblad van de Koninklijke Landmacht) tekende hij platen van Nederlandse uniformen.
In 1975 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij was verder drager van het Oorlogsherinneringskruis en het Verzetsherdenkingskruis.
Frans Smits overleed op ruim negentigjarige leeftijd.
| Bron(nen): |
|
