Exportkredietverzekering
Een exportkredietverzekering is een verzekering voor een bank die een krediet afsluit voor een exporterend bedrijf. De exportkredietverzekering is een van de middelen die de overheid heeft om het bedrijfsleven te steunen. Het gaat hierbij om goederen en diensten.
Dit werkt als volgt. Land X bestelt in Nederland een product bij bedrijf A en zegt op krediet te willen kopen (de Wehkamp methode). Zoals Wehkamp niet levert aan adressen in bepaalde buurten, zo hebben ook commerciële kredietverstrekkers regio's die ze als te onbetrouwbaar beschouwen. Land X, of deze specifieke levering, wordt ook als een te groot risico gezien en een commercieel krediet wordt daarom niet verstrekt. Bedrijf A wil toch zijn product verkopen, maar niet zelf het risico lopen dat er uiteindelijk niet betaald wordt. Het bedrijf heeft dan de mogelijkheid (via zijn bank) om bij de Nederlandse overheid een exportkredietverzekering aan te vragen. Het Ministerie van Financiën neemt in deze constructie doorgaans de risico's op zich. Het Ministerie besteed het praktische werk uit aan de kredietverzekeringsbank Gerling NCM. Bedrijf A heeft zijn risico afgeschoven en de overheid moet via de NCM het geld van land X zien terug te krijgen.
Inhoud |
[bewerk] Openbaarheid
Sinds een jaar verstrekt Atradius (voorheen Gerling NCM) informatie over de in dit kader verstrekte polissen. Deze openbaarheid is het resultaat van lobby van de milieu- en ontwikkelingssamenwerkingsorganisaties (met name Jubilee 2000). In een op het internet geplaatste tabel staan alle verstrekte polissen vanaf 5 augustus 2002 [1]. In deze tabel is bijvoorbeeld te vinden naar welk land de goederen of diensten gaan. In het eerste jaar dat deze gegevens openbaar zijn gaat het in zeven gevallen om leveringen aan Ministeries van Defensie in een vijftal landen.
[bewerk] Wapens
De zeven leveringen van wapens zijn goed voor 18% van de waarde van alle verstrekte exportkredietverzekeringen. De waarde van de Nederlandse wapenexporten bedraagt nog geen 0,2% van de totale Nederlandse exporten. Kortom voor wapenexporten wordt excessief gebruikgemaakt van exportkredietverzekeringen. In totaal gaat het in de periode augustus 2002 tot juli 2003 om een verzekerd bedrag van 144 miljoen euro voor wapentransacties. De gemiddelde Nederlandse wapenexport is 500 miljoen euro (periode 1997-2001). Thales Nederland (met een jaar omzet van ongeveer 350 miljoen euro) sluit verzekeringen af ter waarde van 122 miljoen euro. Ook in andere landen waar cijfers over de bestemming van exportkredietverzekeringen bekend zijn (Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) heeft de wapenindustrie veel baat bij deze vorm van overheidssteun.
Veel leveringen zouden niet plaats vinden als deze regeling niet bestond. De overheidssteun is dan ook een middel om de wapenexport te bevorderen. Zo speelt de overheid een actieve rol in de bewapening van landen waar mensenrechtenschendingen plaatsvinden volgens rapporten van Amnesty International, Human Right Watch of de Europese Unie en landen met burgeroorlogen, ernstige gewapende conflicten, of zware interne spanningen die kunnen leiden tot een gewapend conflict.
[bewerk] Indonesië
De levering van de korvetten, waarvan het moderniseren in Nederland verzekerd wordt, is een van de meest omstreden Nederlandse wapendeals in de afgelopen 25 jaar. Destijds vanwege mogelijke inzet in Oost-Timor. Nu ligt het voor de hand dat ze ingezet worden bij operaties in Atjeh.
Het moderniseren van passagiersvliegtuigen door Fokker heeft direct te maken met troepentransport en dat is essentieel bij de inzet van het Indonesische leger in de verschillende delen van de archipel. Indonesia Corruption Watch en Transparancy International vrezen dat het gebruik van exportkredieten leidt tot het toenemen van corruptie. Deze laatste organisatie pleit voor het weigeren van exportkredietverzekeringen als anti-corruptie gedragscodes in de bestemmingslanden niet worden gehandhaafd.
Tenslotte is Indonesië een land met een omvangrijke staatsschuld. Regelmatig maakt Jakarta gebruik van exportkredietverzekeringen om wapens aan te kopen (in 1999 werd door Nederland bijvoorbeeld een exportkredietverzekering ter waarde van 55 miljoen euro verstrekt). Uiteindelijk moeten kredieten terugbetaald worden en leiden deze wapenaankopen tot een verhoging van de staatsschuld. De G7 heeft in juli 2000 besloten om er bij de OESO-lidstaten op aan te dringen geen exportkredietverzekeringen te gebruiken voor wapenexporten naar lage-inkomenslanden.
De Campagne tegen Wapenhandel pleit voor het afschaffen van de verstrekking van exportkredietverzekeringen voor wapenexporten.
[bewerk] Externe links
| Bron(nen): |
|
