Ensatina eschscholtzii
| Ensatina eschscholtzii | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Ensatina eschscholtzii Gray, 1850 |
Ensatina eschscholtzii is een salamander uit de familie longloze salamanders (Plethodontidae). Het is de enige soort uit het geslacht Ensatina, en er is nog geen Nederlandse naam voor deze soort.
[bewerk] Beschrijving
De salamander kent een groot aantal ondersoorten, die er qua kleuren en patronen soms totaal anders uitzien. De nominale ondersoort E. e. eschscholtzii is bruin tot roodbruin van kleur en heeft lichtere vlekjes op de rug, het exemplaar op de afbeelding behoort tot deze ondersoort. Andere ondersoorten lijken echter meer op de vuursalamander, en hebben een zwarte ondergrond met felgele (E. e. croceator) of oranje (E. e. platensis) vlekken. Het bouwplan is wel hetzelfde, een vrij rond, iets afgeplat lichaam en staart, de groeven op de flanken zijn goed zichtbaar. De staart is korter dan het lichaam en de huid is glad en doet rubber-achtig aan. De maximale totale lengte is ongeveer 14,5 centimeter, een typisch kenmerk is de staart, die bij de basis vernauwd is.
[bewerk] Algemeen
Ensatina eschscholtzii komt voor in de Verenigde Staten, Mexico en Canada, en is te vinden in vochtige omstandigheden in voornamelijk bossen. De salamander schuilt onder mos, bladeren of houtblokken en wordt actief tijdens de schemering of als het gaat regenen. Dan wordt gejaagd op kleine ongewervelden die met de brede schiettong worden gegrepen. Tijdens warme periodes schuilen de salamanders in holletjes van knaagdieren of onder grote wortels, wachtend op vochtiger tijden. De eitjes worden afgezet onder de grond, en als ze uitkomen kruipen de kleine salamanders direct uit het ei, er is dus geen oppervlaktewater nodig voor de voortplanting. Als de eitjes uitkomen breekt echter het regenseizoen uit, waardoor de omstandigheden vochtiger zijn. Omdat longloze salamanders door de huid ademen, worden bij aanraking de poriën verstopt en oppakken kan de salamander schade toebrengen.
[bewerk] Ringsoort
Ensatina eschscholtzii is een bijzondere soort, omdat de diverse ondersoorten dusdanig van elkaar verschillen, dat sommige niet meer met elkaar kunnen kruisen. Dat strookt echter niet met de Linneaanse opvatting dat alle exemplaren binnen een soort dat juist wel kunnen. De reden is het enigszins ring-achtige deel van het verspreidingsgebied in de staat Californië. Het betreft een strook die 'begint' aan de kustrook van deze staat, bovenaan naar rechts afbuigt landinwaarts, en vervolgens opnieuw afbuigt waardoor twee verspreidingsgebieden naast elkaar liggen. Hierdoor hebben de ondersoorten dusdanig weinig contact dat iedere ondersoort zich iets anders heeft ontwikkeld. Dergelijke soorten worden ook wel ringsoorten genoemd en zijn evolutionair bijzonder interessant. Daarom wordt er veel studie gedaan naar de verschillen, en is het niet onwaarschijnlijk dat enkele ondersoorten tot soort worden benoemd.
