Emfyseem
| Emfyseem | |
 |
|
|
|
|
| ICD-10 | J43. |
| ICD-9 | 492 |
| DiseasesDB | 4190 |
| MedlinePlus | 000136 |
| eMedicine | med/654 |
Emfyseem is in de geneeskunde een toestand waarin de longen sterker uitgerekt zijn dan normaal terwijl daarnaast de interne microstructuur ervan, in de vorm van de longblaasjes en de fijne tussenschotjes daartussen, deels verloren is gegaan zonder dat er duidelijk fibrosering is opgetreden.
Hierdoor is
- het totale gaswisselingsoppervlak verminderd;
- het capillaire vaatbed verkleind, (waardoor de rechter kamer van het hart op den duur in moeilijkheden kan komen);
- de luchtinhoud van de longen vergroot;
- de elasticiteit van de long verminderd; en de
- maximale uitademingssnelheid verlaagd.
Dit heeft gevolgen voor de patiënt, die sneller kortademig wordt en een grote, tonvormige borstkas krijgt die permanent in de inademingsstand staat. In de eindstadia van de ziekte is de patiënt permanent benauwd, zelfs in rust.
Roken is zonder enige twijfel de belangrijkste oorzaak van emfyseem, maar ook een langdurig slecht behandelde astma kan uiteindelijk tot deze toestand leiden, evenals een aantal andere afwijkingen zoals genetische defecten in een aantal enzymen, zoals alfa 1-antitrypsine.
'Zuiver' emfyseem is zeldzaam; er komt vaak nog een chronische bronchitis en/of astma bij. Deze combinaties worden wel onder het spectrum van COPD (chronic obstructive pulmonary disease) ondergebracht, en in het verleden in Nederland ook wel CARA genoemd (chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen), een term overigens die in de moderne klinische inzichten eigenlijk is verlaten.
Emfyseem is onomkeerbaar en neigt tot verergering, zeker als de lijder niet stopt met roken. Genezing is niet mogelijk. Behandeling (met luchtwegverwijders, antibiotica bij infectie, onderdrukking van de ontstekingsreacties van de luchtwegen, en uiteindelijk met permanente zuurstoftoediening) is maar beperkt effectief en emfyseem is een van de belangrijke, meestal vermijdbare, oorzaken van invaliditeit, met name bij ouderen.
