Einsteinring
Een Einsteinring, ook wel Chwolsonring, is een ring van licht die aan de hemel te zien is met een goede telescoop, zoals de Hubble Ruimtetelescoop. De ring wordt veroorzaakt door een zwaartekrachtlens. Het licht van een zeer verre bron buigt door de zwaartekracht om een sterrenstelsel (de gele objecten in de afbeelding hieronder) heen. Als de verre lichtbron, het sterrenstelsel en de waarnemer bij de aarde op één lijn staan is in sommige gevallen een ring waarneembaar, in plaats van een puntvormig object dat in de afwezigheid van de lens zichtbaar zou zijn.
[bewerk] Naamgeving
Einsteinringen zijn genoemd naar de bedenker ervan, Albert Einstein, in 1936. Het bestaan volgt uit de Algemene relativiteitstheorie, die stelt dat niet alleen materie, maar ook licht (fotonen) worden beïnvloed door zwaartekracht. Einstein achtte de aantoonbaarheid van de ringen zeer onwaarschijnlijk. Toch zijn er tot 2005 11 Einsteinringen ontdekt.
[bewerk] Niet altijd ringvormig
In totaal zijn honderden melkwegstelsels — of clusters van melkwegstels — gevonden die werken als zwaartekrachtlens. Het precieze effect van de lens op het licht dat er omheen buigt hangt af van de massaverdeling in het (cluster van) melkwegstelsels zelf. Een zwaartekrachtlens heeft lang niet altijd een perfecte ring tot gevolg; vaak wordt alleen een aantal verstoorde kopieën van de achterliggende bron waargenomen, soms in de vorm van bogen.
[bewerk] Afstanden
De afstanden waar men aan moet denken bij de Einsteinring zijn enorm. Eén bepaalde Einsteinring staat op acht miljard lichtjaar afstand (DL in de figuur hierboven) van de aarde, waarbij het licht afkomstig is van een sterrenstelsel op twaalf miljard lichtjaar afstand (DS).
