Dispersie (kleurschifting)

Dispersie of kleurschifting is het verschijnsel dat de brekingsindex van een materiaal niet voor alle kleuren licht hetzelfde is. Door dispersie valt licht dat door een prisma gaat uiteen in de kleuren van de regenboog, ook wel spectrum genoemd. Het bestuderen van het spectrum is een belangrijk analysemiddel bij de bestudering van materialen en in de astronomie. N.B. Bij het gebruik van een tralie ontstaat ook een spectrum, dit komt niet door dispersie maar door diffractie.

Dispersie is de oorzaak van chromatische aberratie in lenzen. Het effect van dispersie kan (gedeeltelijk) tegengegaan worden door materialen met verschillende dispersie te combineren. Als de dispersie voor twee kleuren (meestal geel en blauw) gecorrigeerd is noemt men zo'n lens een achromaat, als de correctie voor meer kleuren is toegepast noemt men zo'n lens een apochromaat. In deze laatste zijn vaak speciale glassoorten met lage dispersie (LD of ED glas) toegepast.

De mate van diffractie wordt uitgedrukt in het getal van Abbe, een hogere waarde geeft een kleinere kleurschifting aan. De dispersie varieert ook met de brekingsindex, hoogbrekende glassoorten hebben een grotere dispersie en een kleiner getal van Abbe. Onderstaande tabel geldt voor mineraal glas, voor andere materialen gelden andere getallen.

Brekingsindex	Getal van Abbe
1,5	58,6
1,6	41,7
1,7	39,3
1,8	35,4