De la salle

De La Salle

Historie:

De geschiedenis van Jachtrust (dat later “De La Salle zou gaan heten) tot 1920

Hoofdstukje Uit Frans Hoppenbrouwers:’Huize de la Salle 1923-1973’ “Weinig opvallend, in de schaduw van meer imposante gebouwen en half verscholen achter een paar beukebomen en coniferen, staat daar nog steeds het "Witte Huis", dat in vroeger tijden de statige naam droeg van "Huize Jachtrust". De versierde voorgevel roept herinneringen op aan een meer barokke periode. Staal en beton waren nog niet aan hun kille opmars begonnen en bouwvakkers waren nog handwerklieden, die iets van hun creativiteit meenden te moeten achterlaten in hun werk. Ondanks het feit dat Jachtrust in architectonisch opzicht nauwelijks opmerkenswaardig genoemd mag worden, werd terecht besloten dit "Witte Huis", dat gedurende minstens twee eeuwen verschillende vormen van menselijke gemeenschappen heeft gehuisvest, een funktie te laten behouden binnen "De la Salle". Uit oude geschriften blijkt, dat Jachtrust op een heuvel stond in dit toen zeer waterrijke en vaak overstroomde gebied. Het gebouw met de bijbehorende stallen en boerderijen, was oorspronkelijk het middelpunt van een bosrijk landgoed, aan de rand waarvan zich eeuwen geleden "de Reus van Jachtrust" moet hebben geworteld. Deze kolossale populier (in de volksmond "Canada") genoot tot in de verre omtrek bekendheid. Op het moment dat hij gekapt werd, had hij een omvang van 5.25 meter. De 12 cm. dikke schors werd voor ƒ 90,-- verkocht. Er werden kurkdoppen van gemaakt, die dienst deden als drijfmateriaal voor visnetten. Van de historie van Jachtrust bleef veel in het duister. Het bouwjaar van de "Witte Villa" kon niet achterhaald worden, evenmin als de eerste eigenaar. Wel is bekend wie het landgoed vanaf 1773 bewoonden. In mei van dat jaar werd het landgoed aangekocht door Mr.A.W.Tijbosch. Van juli 1808 tot december 1823 was Jachtrust het bezit van Mr.M. de Roo van Wulverhorst. In 1823 werd de heer P.J. van Bommel eigenaar tot augustus 1825, toen het buitenhuis werd gekocht door de heer A.W.Verster, die het in maart 1832 over deed aan de heer H. de Wijs. De heer H. de Wijs, broer van de toenmalige deken van Boxtel, F. de Wijs, was lid van de Provinciale Staten van Noord Brabant en medeoprichter van het R.K. Dagblad "De Tijd". Bekend is dat de heer de Wijs Jachtrust alleen 's zomers bewoonde.

Een kort krantebericht uit die tijd wil ik U niet onthouden: 's-Hertogenbosch, 5 september 1849. Eergisteren vierde de Edel Groot Achtbare Heer de Wijs zijn verjaardag op Z. E. buitengoed Jagtrust onder Boxtel. Een aanzienlijk getal notabelen waren samengevloeid om die dag in vreugde en deelneming te vieren. Talrijk en treffend waren de bewijzen van opregte deelneming en vriendschap, welke de edele man te beurt vielen, en hartelijk de wensen, welke tot zijn lang behoud en voortdurend welzijn geuit werden.

Op 9 april 1854, 78 jaar oud, overleed de heer de Wijs. Vier jaar later, in juli 1858, toen ook zijn vrouw overleden was, ging Jachtrust over in eigendom van de heer Heijermans, groothandelaar in scheepsbenodigdheden te Rotterdam. Een voor die tijd belangrijke bijkomstigheid was, dat de heer Heijermans protestant was. Hij kocht het landgoed voor zijn zoon, die er echter niet wilde wonen. In oktober 1867 verkocht de heer Heijermans Jachtrust (maar niet het bijbehorende land) aan generaal F.K.Schultze. Over het leven van deze generaal is het volgende bekend. Hij werd op 28 juli 1825 geboren. Als militair werd hij in Ned. Indië herhaaldelijk onderscheiden. Zowel eervolle vermeldingen als de Militaire Willemsorde vielen hem ten deel. Verder kreeg hij "De Ere Sabel" voor de tweede expeditie naar Palembang in 1859. Vast staat dat Schultze van gewoon soldaat is opgeklommen tot de rang van generaal. In 1866, na de dood van de generaal, die in Boxtel begraven ligt, ging Jachtrust weer over in handen van de heer Heijermans. Toen in 1900 veel Franse kloosterlingen door de sectarische wetten van Combes met verbanning bedreigd werden, zocht een aantal zusters Trappistinnen alvast een goed heenkomen naar Nederland. Door bemiddeling van een zekere Jan van Lieshout kochten ze in 1903 Jachtrust. De zusters gingen wonen in de "Witte Villa". De eerste nacht verliep verre van rustig. In de schoorsteen heerste een hels lawaai en ondanks de strenge regels die hen verboden kontakt te zoeken met de buitenwereld, vluchtten de zusters in paniek naar de dichtstbijzijnde boerderij. Uit het onderzoek dat de buren instelden bleek dat het lawaai veroorzaakt werd door een paar uilen, die in de schoorsteen hun nest hadden gebouwd. De zusters hebben op Jachtrust geen gemakkelijk leven gehad. Omdat ze geen eigen middelen van bestaan hadden, leden ze veel armoede. Ze moesten dan ook vanuit Frankrijk materieel worden ondersteund. Toen daarna ook nog de Franse franc devalueerde, werd besloten terug te keren naar het op dat moment weer gastvrije Frankrijk. De grote, hoge kapel in de typische Trappistenstijl van die tijd en de hoge kloostermuur die de zusters lieten bouwen, zijn nog zichtbare bewijzen van hun verblijf. In 1920 werd Jachtrust aangekocht door de Algemene Commissie voor Kinderbescherming. De Fraters van Tilburg zouden de nieuwe bewoners worden.

In 1920 werd door de "Algemene Commissie voor de Kinderbescherming" huize Jachtrust van de Trappistinnen gekocht. De fraters van Tilburg namen de taak op zich om te zorgen voor "verwaarloosde jongens". Op dat moment veranderde de naam Jachtrust in "Huize De la Salle". (naar Jean Baptist de la Salle). Op de stichtingsdatum (26 juni 1921) wijdde deken Spierings de nieuwe kapel in. Er verbleven op dat moment 4 jongens. Oorspronkelijk De la Salle een voogdijgesticht voor normaal begaafde jongens. Dat men voor Boxtel koos was om strategische redenen. Boxtel had immers een landelijke ligging en er was een R.K.Landbouwschool, waarvan de leerlingen opgeleid werden tot boeren. Jongere (schoolplichtige) kinderen gingen naar de Petrus-school. Al in 1922 werd er op het terrein van De la Salle zelf een school geopend. Om financiële redenen (subsidies) werd kort daarna het "gesticht" opengesteld voor zwakzinnige jongens.

Zo werd De la Salle in 1923 de eerste katholieke inrichting voor zwakzinnige kinderen in Nederland.

In dat jaar werden 6 normale kinderen van De la Salle geruild tegen 6 achterlijke kinderen uit het Willibrordusgesticht te Breda. De aanname van pupillen geschiedde door de directeur met assistentie van dokter Hoek. Na korte tijd woonden er op De la Salle uitsluitend zwakzinnige jongens. Op l januari 1925 waren er l l fraters en 60 kinderen op De la Salle. Fr waren verschillende vakopleidingen: een schoenmakerij, een weverij, een kleermakerij, een borstelmakcrij en een tuinderij/boerderij. De fraters zorgden er ook voor dat de pupillen hun vrije tijd zinvol konden besteden. Al in 1921 werden er een harmonie en een toneelvereniging opgericht. De harmonie werd in Boxtel een bekend corps, omdat het bij elke gelegenheid acte de présence gaf. De gemeente Boxtel gaf in 1924 een subsidie van ƒ 60,- met de bepaling, dat er twee concerten per jaar gegeven moesten worden. De harmonie behaalde na verloop van tijd de Eerste Afdeling, voorwaar een prestatie.

Nu: De La Salle is een orthopedagogisch behandelingsinstituut, gespecialiseerd in de behandeling van jongeren met een licht verstandelijke beperking in combinatie met ernstige gedragsproblemen en/of psychiatrische problematiek. Ouders en andere gezinsleden worden, indien mogelijk, nadrukkelijk bij de behandeling betrokken.

Richtinggevende principes voor de behandeling zijn: “dialooggestuurd”, “oplossingsgericht” en “versterken van eigen kracht”. De belangrijkste behandelmethodieken zijn gebaseerd op de theorie van Kok, competentiemodel, systeemtheorie en Emerging Body Language.

De behandeling wordt ambulant en/of in de vorm van naschoolse dagbehandeling of 24-uursbehandeling geboden. In de laatstgenoemde vorm wordt onderscheid gemaakt tussen behandeling in kleine groepen (maximaal 5 cliënten), aangeboden in de regio (Hintham, Rosmalen, Oss, Uden, Boxmeer en Boxtel) en behandeling op de terreinvoorziening in Boxtel.Crisisopvang is zowel ambulant als in combinatie met opname mogelijk.