Cornisch
Cornisch (Kernewek of Cornish) is een Keltische taal uit Cornwall. Het was circa 1800 uitgestorven, maar is in de twintigste eeuw weer kunstmatig tot leven gewekt. Traditioneel wordt John Davey of Zennor als de laatste oorspronkelijke spreker van het Cornisch beschouwd; hij stierf in 1891. Rond de eeuwwisseling naar de 20ste eeuw ontwikkelde Henry Jenner zijn versie van wat hij het „eenheids-Cornisch“ noemde, zich baserend op een klein aantal middeleeuwse toneelstukken, hetgeen in 1958 resulteerde in een leerboekje Cornish for All, geschreven door diens navolger Robert Morton Nance.
Anno 2005 wordt de taal door enkele duizenden mensen gesproken en een aantal mensen van onder de dertig is zelfs opgevoed met de taal. Er bestaan radiozenders, kranten en films met gedeelten in het Cornisch (zij het zelden compleet in het Cornisch) en er bestaat een zekere hoeveelheid literatuur in de taal. An Gannas is het enige volledig Cornische tijdschrift. In 2002 heeft de Europese Unie het Cornisch als officiële minderheidstaal erkend.
Professor Glanville Price bekritiseerde de wederopstanding van deze taal, met als simpele, doch moeilijk te weerleggen reden dat ze misschien wel voor de helft verzonnen is; enerzijds spreekt het voor zich dat woorden voor hedendaagse apparatuur en producten moesten worden uitgevonden, anderzijds zijn de bronnen waarop men zich voor het opstellen van grammatica's baseerde, dusdanig gefragmenteerd, dat vele grammaticale vormen op waarschijnlijkheidsredeneringen en vergelijkingen met verwante talen berusten. Daarenboven reconstrueerde men de taal aan de hand van literatuur uit haar bloeitijd, dat wil zeggen teksten van vóór de teleurgang en marginalisering die reeds rond 1300-1350 moeten zijn ingezet. Tussen die periode en de dood van John Davey of Zennor ligt een hiaat van een aantal eeuwen, gedurende welke bitter weinig tot geen Cornische literatuur werd voortgebracht. Om deze reden spreekt Price, in plaats van van Cornish, liever van Cornic.
Men dient in te zien dat dit een grotendeels op giswerk berustende, gereconstrueerde taal is, die, bijvoorbeeld al in haar uitspraak, naar alle waarschijnlijkheid minder dicht bij het zieltogende Cornisch van circa 1750 aanleunt dan bij de uitspraak van bijna een millennium geleden, en dat noch de grammatica, noch de spelling erg authentiek zijn. Het Cornisch dat heden ten dage gesproken wordt, is een nieuw geschapen taal die zich door het oorspronkelijke Cornisch heeft laten inspireren.
[bewerk] Varianten
Er zijn vier varianten van het Cornisch, die voornamelijk verschillen in de manier van reconstructie:
- Verenigd Cornisch (Kernewek Unyes), werd ontworpen door Robert Morton Nance en A.S.D. Smith; een dictionary werd in 1929 gepubliceerd.
- Modern Cornisch (Kernuack Nowedga), door Richard Gendall in het begin van de jaren 1980; het gebruikt de op het Engels gebaseerde orthografie uit de 17e en 18e eeuw.
- Gemeen Cornisch (Kernewek Kemmyn), door Ken George (1986).
- Herzien Verenigd Cornisch (Kernowek Unys Amendys), een aanpassing aan nieuwere inzichten door Nicholas Williams in 1997.
[bewerk] Externe link
 |
Zie de Cornische editie van Wikipedia |
 |
Voor woordenboekinformatie, zie de pagina Cornish op WikiWoordenboek |
| Indo-Europese talen > Kentum-talen > Keltische talen > | ||
| Eiland-Keltische talen: | Vasteland-Keltische talen: | |
| Welsh | Cornisch | Bretons | Iers-Gaelisch | Schots-Gaelisch | Manx-Gaelisch | Shelta | Cumbrisch | Pictisch | Gallisch | Lepontisch | Keltiberisch | Galatisch | |
